هرگاه ایالات متحده و ایران، دو رقیب ژئوپلیتیکی که از آوریل 1980 روابط رسمی دیپلماتیک خود را قطع کردهاند، در هر رویداد ورزشی بینالمللی با هم ملاقات میکنند، چیزی فراتر از یک «رویداد ورزشی عادی» را میبینیم. در مجموع دیدار دو کشور در گروه B جام جهانی که 29 نوامبر در دوحه برگزار می شود نیز از این قاعده مستثنی نیست.
به گزارش خبر فوری وطن شان گرگوری در ادامه مقاله خود در تایم نوشت: «در سه ماه گذشته، ایران درگیر اعتراضات گسترده ای بوده است که تأثیر عمیقی بر فوتبال این کشور و بازیکنان آن داشته است. در واقع، از اولین بازی ایران و ایران انگلیس، خبری که شاهد موج سیاسی بزرگی برای تیم ملی ایران و همچنین سرمربی آن کارلوس کی روش بودیم.
این دومین دیدار ایران و آمریکا در جام جهانی است. اولین بازی جام جهانی فرانسه در سال 1998 در شرایط بسیار متفاوتی برگزار شد. گروگان گیری سال های 1979-1980 که دانشجویان ایرانی بیش از 50 دیپلمات و شهروند آمریکایی را به مدت 444 روز گروگان گرفتند، به خاطره ای تبدیل شده است، اما همچنان بر روابط دو کشور سایه افکنده است. مخالفت شدید با ایالات متحده ریشه های تاریخی دارد، به ویژه حمایت سیا از کودتای 1953 محمد مصدق و بعداً از حمله صدام حسین به ایران در سال 1980 – جنگی که هشت سال طول کشید و حداقل 500000 کشته بر جای گذاشت. مرده
در سال 1998، تیم آمریکایی تمام تلاش خود را برای کم اهمیت جلوه دادن رقابت سیاسی با ایران انجام داد و استراتژی تمرکز بر بازی را در پیش گرفت. ایران سپس در لیون 2-1 آمریکا را شکست داد و از دور مسابقات کنار رفت. این باخت برای فوتبال آمریکا بسیار تلخ بود که به نظر می رسید پس از میزبانی موفق جام جهانی 1994 در حال رشد است. استیو سامپسون، سرمربی تیم ملی آمریکا در سال 1998، اکنون متخصص یک شبکه اسپانیایی است. او می گوید که در 24 سال گذشته زمان زیادی را صرف مطالعه این بازی کرده است و می افزاید: «فیفا، فدراسیون فوتبال ایالات متحده و کمیته سازماندهی جام جهانی فرانسه از ما خواستند که درباره فوتبال صحبت کنیم، نه سیاست. منم باهاشون رفتم خوب! فکر می کردم این وظیفه مربی است که از همه ابزاری که در اختیار دارد برای آماده کردن تیمش استفاده کند و کمتر به چیزهای دیگر توجه کند.»
سامپسون می گوید که در آن زمان مربی جوانی بود (41 سال)، اما با گذشت زمان نشان داد که فوتبال و سیاست تقریباً جدایی ناپذیر هستند. دیدار ایران و آمریکا – خواسته یا ناخواسته – بستگی زیادی به مسائل خارج از مستطیل سبز دارد. هیچ گروهی بدون تاریخ، سیاست، جامعه یا سنت های خود نمی تواند وارد این منطقه شود. جدای از اختلافات استراتژیک، تنش ها در روزهای منتهی به مسابقه افزایش یافت. یک هفته قبل از شروع مسابقه – در 21 ژوئن 1998 – تلویزیون فرانسه یک فیلم آمریکایی به نام “بدون دخترم هرگز” پخش کرد که شرایط سخت زندگی در ایران را توضیح می دهد. «بدون دخترم، هرگز»، فیلمی بر اساس کتابی به همین نام به نویسندگی بتی محمودی (بزرگترین همسر محمودی) و کارگردانی برایان گیلبرت محصول 1991 آمریکا (1370). در این فیلم فرهنگ و زندگی روزمره ایرانیان به شدت مورد انتقاد قرار گرفته است. برای مثال، شیوه زندگی و غذای ایرانیان در فضایی واپسگرا بازنمایی میشود. کله پاچه به عنوان نمادی از عقب ماندگی و بدوی ایرانیان منعکس شده است. یا سبک زندگی ایرانی ها هم مورد انتقاد قرار گرفته که چرا به جای دستمال توالت از آب برای نظافت سرویس بهداشتی استفاده می کنند!
هر چه به زمان بازی نزدیک می شدیم، حساسیت ها بیشتر می شد. از نحوه دست دادن و عکس گرفتن تا نحوه تعویض پیراهن، سوالات و تردیدهایی وجود داشت. به گفته سامپسون، هنگام راه اندازی بازی، امنیت “10 برابر” افزایش یافته است. یکی از مقامات فیفا گفت 150 پلیس مسلح تنها در محوطه ورزشگاه حضور دارند که در تاریخ جام جهانی بی سابقه است. یکی از دلایل افزایش چشمگیر نیروهای پلیس، حضور و ترس از ایجاد اختلال توسط اعضای گروه مجاهدین خلق است. [منافقین] در ورزشگاه بود.
این جو روی بازیکنان هم تاثیر گذاشت. کاپیتان و مدافع محمد خاکپور گفت بسیاری از خانواده های قربانیان جنگ ایران و عراق در سال های 1988-1988 با بازیکنان تماس گرفتند و از آنها درخواست کردند که تیم آمریکایی را شکست دهند. مهاجم خداداد عزیزی نیز گفت: بسیاری از خانواده های شهدا توقع بردند…
پس از سوت پایان بازی و شکست تیم آمریکا، بازیکنان این تیم نتوانستند ناراحتی خود را پنهان کنند. سمپسون و چند بازیکن روی زمین نشستند و گریه کردند. نیویورک تایمز پس از پیروزی ایران نوشت: در تهران هزاران نفر به خیابان ها ریختند و به رقص و شادی پرداختند. مقامات ارشد ایران به صراحت ابراز خوشحالی کردند و پیام های تبریک مفصلی برای تیم ملی فوتبال نوشتند. حضرت آیتالله خامنهای در پیام خود نوشتند: در دوران انقلاب، در سالهای دفاع مقدس و در تمام درگیریها با شیطان بزرگ ملت ایران، همین مبارزه بینظیر بود که باعث پیروزی و سربلندی ملت ما شد. سامپسون ، تیم فعلی آمریکا حرفه ای تر و با تجربه تر و بسیار قوی تر از تیم آن سال ها است. بنابراین باید انتظار رقابتی سخت اما جذاب را داشت. چون کمتر مسابقاتی با این سطح از حساسیت وجود دارد.»
انتهای پیام