کوره آجرپزی سنتی با کوره آجر پزی مدرن بسیار متفاوت است. در روش سنتی که به نام‌های کوره دستی یا فشاری هم شناخته می‌شود، قدمتی چندین و چند هزار ساله در صنعت آجرپزی ایران وجود دارد. کوره آجر پزی مدرن امروزه در کارخانه ها مورد استفاده قرار می گیرد و انواع آجر مدرن از جمله نسوز، دکوراتیو و… در آن پخته می شوند.
در ادامه این محتوا از سایت آجر آنلاین انواع کوره های آجر پزی مدرن و سنتی را مورد بررسی قرار داده ایم؛ پس حتما تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
کوره آجر پزی سنتی چیست و عملکرد آن چگونه است؟
قریب به ۷۰۰۰ سال است که از ساخت کوره آجرپزی دستی برای تهیه آجرهای دستی یا فشاری در ساخت مدارس، مساجد، عبادتگاه ها، کاخ‌ها و دیگر بناهای باستانی استفاده می‌شود.
حدود ۲۰۰ سال گذشته بسیاری از این کوره‌های آجرپزی سنتی در سراسر ایران و غالباً در اطراف تهران وجود داشته اند؛ اما امروزه به جز مناطقی مثل محدوده میدان شوش، جاده قدیم ری و هاشم آباد در اطراف تهران و برخی مناطق از شهرهای دیگر کشور اثری از کوره آجر پزی قدیمی در ایران نیست!
کوره های آجر پزی در زمان قدیم برای تهویه هوا از دودکش های بسیار بلندی استفاه می کردند که طول برخی از دودکش کوره آجر پزی به ۳۰ متر هم می رسید.
در عکس کوره آجرپزی زیر دودکش و خوده کوره را می توانید مشاهده کنید.
با مشاهده عکس کوره آجرپزی سنتی در اطراف شهرهایی چون تهران، همدان، یزد و… می توان گفت این کوره ها هنوز وجود دارند.
نحوه ساخت انواع کوره های آجرپزی سنتی و آجرها در آن به گونه ای است که تمامی مراحل آجر پزی از تهیه گل و خاک تا قالب‌گیری و پخت، همگی با دست و ابزارآلات دستی انجام می‌شوند.
به کوره آجر پزی سنتی، کوره دستی یا فشاری هم گفته می شود.
از معروف ترین محصولات تهیه شده در کوره آجرپزی سنتی، آجر سنتی خشتی می باشد که امروزه در نماهای داخلی و خارجی سنتی سراها و ابنیه تاریخی شاهد استفاده از آن هستیم.
دسترسی به قیمت آجر سنتی خشتی در تاریخ روز و درب کارخانه تنها با کلیک روی دکمه
شما می توانید از طریق همین وبسایت، از نمونه تصاویر پروژه های اجرایی ما با آجر خشتی نما دیدن کرده و برای استعلام قیمت و مشخصات اقدام نمایید.
مراحل ساخت آجر دستی در داخل کوره آجر پزی قدیمی
آجرهای دستی طبق مراحل زیر در داخل کوره های آجرپزی سنتی ساخته می شوند:
- آماده کردن گِل؛
- قالب‌گیری گِل؛
- خشک کردن قالب گِلی در آفتاب؛
- انبار کردن قالب گِلی خشک شده جهت کامل خشک شدن؛
- بردن قالب ها به داخل کوره آجرپزی قدیمی؛
- پخت در دمای ۹۵۰ درجه سانتی‌گراد.
عکس کوره آجرپزی دستی در زمان پخت آجر
کوره های آجر پزی از لحاظ سنتی بودن یا مدرن بودن، به انواع مختلفی تقسیم بندی می شوند. با مراجعه به آدرس صفحه اصلی آجر آنلاین به نشانی در بخش وبلاگ ما می توانید در این رابطه بیشتر مطالعه کنید.
اجزا داخل کوره آجرپزی سنتی و ساز و کار آن
ساخت کوره های آجرپزی سنتی به دست کارگران انجام شده است. این کوره ها از اتاق‌های به هم پیوسته‌ای تشکیل شده اند که دیواره های آن ها به کاهگل آغشته می باشد؛ کاهگل ۲ مزیت دارد:
- اول اینکه مقاومت زیادی در برابر گرما دارد و از هدر رفت آن جلوگیری می کند؛
- مورد دوم این است که موادی مثل سیمان و… نمی توانند در برابر حرارت از خود مقاومت نشان دهند.
سوخت کوره های آجرپزی قدیمی توسط گاز طبیعی تأمین می‌شود. حرارت از طریق مشعل‌هایی که روی سقف کوره هستند به سوراخ هایی می‌رسد، که به شکل قائم تا محل خشت‌ها ادامه دارند. تونل‌های پیوسته ای نیز در داخل دیواره ها و کف کوره آجزپزی سنتی قرار دارند، که کار هواکش را انجام می دهند.
ساخت کوره آجرپزی سنتی به دست کارگران
کار در کوره آجرپزی قدیمی به چه صورت است؟
کار در کوره آجرپزی قطعا یکی از سخت ترین مشاغلی است که وجود دارد. کارگران در کوره آجر پزی مجبور هستند زمانی که هوا هنوز گرگ و میش است در محل کار حاضر شده و تا زمانی که گرمای آفتاب زیاد شود کار خود را ادامه دهند.
در واقع دمای کوره آجرپزی آنقدر زیاد است که با وجود گرمای آفتاب نمی توان به کار ادامه داد. در این محیط کاری گرد و غبار و ریزگردهای بسیاری نیز وجود دارد. اما با این وجود بسیاری از کارگران همچنان در این حوزه و با حداقل حقوق مشغول به کار هستند.
انواع کوره های آجرپزی مدرن به چه صورت است؟
امروزه با توجه به انواع مختلف آجرها و پیشرفته تر شدن صنایع، کوره های آجر پزی نیز با توجه به نوع و کیفیت آجر دارای انواع مختلفی است. در لیست زیر این کوره ها معرفی و در ادامه به بررسی آنها پرداخته شده است:
- کوره تنوره ای
- کوره تونلی
- کوره هوفمان
آجر نما اصفهان با سال ها تجربه سایتی جامع با هدف معرفی تولید کنندگان و کارخانجات در زمینه تولید انواع آجر نما از جمله آجر نما ده سوراخ را معرفی می کند
کوره آجرپزی تونلی
کوره های آجرپزی تونلی نوعی از کوره آجر پزی هستندکه ساز و کاری مدرن تر و پیشرفته تری دارند. در این کوره ها انرژی بسیار کمی به هدر می رود. در این تونل مرکز اصلی گرما، دیوارهای درونی تونل هستند که واگن آجر با رسیدن به این مرحله پخته می شود.
برای آشنایی بیشتر با مشخصات این کوره ها و آجرهایی که در آن ها پخت می شوند، مطلب را از دست ندهید.
کوره آجری هوفمان
کوره ی آجرپزی هوفمان اختراع فردی اروپایی به همین نام است. در این کوره آجرها به طور ثابت در کوره قرار می گیرند و آتش به صورت رونده این آجرها را می پزد.
از بهترین مزیت کوره آجر پزی هوفمان، پخش حرارت به صورت یکسان و گرما نیز کمتر به هدر می رود. این امر باعث می شود تا آجرها زودتر از کوره های سنتی پخته شود. روی لینک کلیک کرده و اطلاعات جامعی در این خصوص بدست آورید.
سوالات متداول از انواع کوره های آجر پزی
❓ نحوه ساخت کوره آجرپزی سنتی به چه صورت است؟
✅ داخل کوره آجر پزی قدیمی از اتاق های بهم پیوسته ساخته می شود و دیواره های آن نیز به کاهگل آغشته شده است. دمای کوره آجرپزی بسیار بالا است و سوخت آن نیز از طریق گاز طبیعی تعمین می شود.
❓ ساخت آجر دستی در کوره آجرپزی قدیمی به چه صورت است؟
✅ در این روش پس از آماده کردن گل و قالب گیری، فرصت می دهند تا قالب ها خشک شوند و در ادمه پس از خشک شدن شان آن ها را در کوره ی آجرپزی سنتی پخته می کنند.
❓ آجر سنتی در چه دمایی باید پخته شود؟
✅ در مرحله آخر ساخت آجر به روش سنتی، آجرها باید پس از ورود به داخل کوره های آجرپزی، در دمای ۹۵۰ درجه سانتی گراد پخته شوند.
برای تهیه آجر باید در ابتدا خاک رس آن تهیه شود و بعد از اینکه عملیات مورد نیاز روی آن انجام شد خشت خشکی بدست می آید که این خشت ها را درکوره های آجر پزی می چینند تا پخته شوند و آجر بدست آید اکنون در این مقاله قصد داریم شما را با روند تهیه آجر و انواع کوره های آجرپزی آشنا کنیم.(برای خرید از آجر سامان میبد کلیک نمایید.)
برای درست کردن آجر، پس از اینکه خاک رس مورد نیاز جهت تهیه آجر آماده و به کارخانه انتقال داده شد باید آب شیمیایی آن گرفته شود بطوریکه خشت بدست آمده دارای استقامت شود و بتواند نیروی فشاری زیادی را تحمل کند که این عمل توسط حرارت بالا انجام می شود. در مرحله بعدی زمانی که آب فیزیکی خشت بدست آمده خشک شد آنها را با فاصله از یکدیگر در کوره های آجرپزی می چینند تا براحتی هوا، شعله و گاز از میان )آنها عبور کند و همه جای خشت ها بصورت یک دست پخته و آجر تولید شود.(جهت مشاهده کلیک کنید
در ایران 3 نوع کوره آجر پزی از قبیل کوره آجرپزی با آجر و آتش ثابت، کوره آجرپزی با آجر ثابت و آتش رونده، کوره آجرپزی با آجر رونده و آتش ثابت وجود دارد که در ادامه به توضیح آنها می پردازیم:
- کوره آجرپزی با آجر و آتش ثابت یا کوره تنوره ایی:
درون این کوره ها تنور گشاد و کوتاهی وجود دارد که آجرها بصورت دایره‌ای و با فاصله از یکدیگر درون آن چیده شدند یک برج تشکیل می‌شود که آتش درون آن سبب پخته شدن آجرها می‌شود. کوره های تنوری انرژی فراوانی را به هدر می دهند و بصورت مداوم کار نمی کنند بنابراین پس از تبدیل شدن خشت ها به آجر سر کوره را باز می کنند تا آجرهای درون کوره سرد شوند.
حرارت درون کوره تنوری از بالا به پایین زیاد می شود بنابراین جنس آجرها بدلیل اینکه در ردیف های مختلف چیده می شوند با یکدیگر متفاوت است.
کوره آجرپزی با آجر ثابت و آتش رونده یا کوره هوفمان:
کوره آجرپزی با آجر رونده و آتش ثابت یا کوره تونلی:
این کوره ها حالت مکانیزه ای دارند. عملکرد این کوره ها همانند تونل خشت خشک کنی است در وسط این کوره‌ها یک تونل آتش داریم که با گاز ایجاد می شود و آجر نپخته از راه ورودی وارد کوره شده و آجر پخته شده از راه خروجی خارج می شود. کوره های تونلی پیوسته هستند و انرژی خیلی کمی در آنها به هدر می رود.
در مقاله فوق، روند تولید آجر و انواع کوره های آجرپزی را برای شما عزیزان شرح دادیم و امیدواریم که از این مقاله نهایت استفاده رو برده باشید.