
توضیح معاملات فیوچرز
معاملات فیوچرز (Futures)، قراردادهایی برای خرید یا فروش دارایی مشخصی در قیمتی از پیش تعیین شده و در تاریخی معین در آینده هستند که امکان سودآوری در بازارهای صعودی و نزولی را فراهم می کنند. این نوع معاملات، دریچه ای به سوی فرصت های جدید در بازارهای مالی است، اما پیچیدگی ها و ریسک های خاص خود را نیز دارد.
ورود به دنیای معاملات فیوچرز می تواند تجربه ای هیجان انگیز و پربازده باشد، اما این تجربه تنها زمانی مثبت و موفقیت آمیز خواهد بود که معامله گر با دانش کافی و رویکردی مسئولانه قدم به این عرصه بگذارد. پیچیدگی های ذاتی این بازار، به خصوص در حوزه ارزهای دیجیتال که نوسانات بالایی دارند، ایجاب می کند تا درک عمیقی از مکانیزم ها، مزایا و معایب آن به دست آید. این راهنمای جامع تلاش می کند تا ابعاد مختلف معاملات فیوچرز را با تمرکز بر بازار ارزهای دیجیتال و شرایط کاربران ایرانی، به شکلی شفاف و قابل فهم برای سطوح مختلف مخاطبان ارائه دهد تا هر فرد بتواند تصمیم گیری آگاهانه ای برای حضور در این بازار پرچالش داشته باشد.
فیوچرز چیست؟ تعریف جامع و کاربردی
معاملات فیوچرز که به آن ها قراردادهای آتی نیز گفته می شود، نوعی از قراردادهای مشتقه (Derivative Contracts) هستند. در این قراردادها، دو طرف توافق می کنند که یک دارایی خاص (مانند ارز دیجیتال، کالا، یا سهام) را با قیمتی مشخص و در تاریخی معین در آینده خرید و فروش کنند. نکته کلیدی این است که در زمان انعقاد قرارداد، هیچ انتقال فیزیکی دارایی صورت نمی گیرد؛ بلکه معامله گران صرفاً بر سر قیمت آینده دارایی با یکدیگر معامله می کنند. این بدین معنی است که سود یا زیان از تفاوت قیمت توافق شده و قیمت واقعی دارایی در تاریخ سررسید حاصل می شود.
برای روشن تر شدن مفهوم، می توان این سناریو را تصور کرد: یک کشاورز و یک تولیدکننده نان قراردادی برای گندم امضا می کنند. کشاورز می ترسد که قیمت گندم در زمان برداشت کاهش یابد و تولیدکننده نان نگران افزایش قیمت در آینده است. آن ها توافق می کنند که در سه ماه آینده، کشاورز مقدار مشخصی گندم را با قیمت امروز به تولیدکننده بفروشد. اگر در زمان برداشت، قیمت گندم کاهش یابد، کشاورز با قیمت توافقی بالا فروخته و سود کرده است، در حالی که تولیدکننده گندم را گران تر از قیمت بازار خریده و ضرر کرده است. اگر قیمت گندم افزایش یابد، وضعیت برعکس می شود. این همان ماهیت معاملات فیوچرز است که امکان سودآوری یا پوشش ریسک را بر اساس پیش بینی قیمت های آینده فراهم می کند.
تاریخچه کوتاه معاملات فیوچرز
ریشه های معاملات فیوچرز را می توان در تاریخ باستان جستجو کرد. برخی تاریخ نگاران به لوح حمورابی با قدمت ۳۸۰۰ ساله اشاره می کنند که در آن قوانینی برای معاملات آتی کالاها وجود داشته است. این لوح نشان می دهد که تاجران می توانستند کالاها را با پرداخت بهای فعلی، برای تحویل در آینده خریداری کنند.
یکی از روایت های معروف نیز به فیلسوف یونانی، تالس، بازمی گردد که ارسطو در کتاب «سیاست» خود به آن اشاره کرده است. تالس با پیش بینی برداشت خوب زیتون، پیشاپیش با صاحبان کارخانه های روغن گیری توافق کرد تا در ازای مبلغی ناچیز، حق اجاره پرس های زیتون را در فصل برداشت به دست آورد. زمانی که پیش بینی او درست از آب درآمد و تقاضا برای پرس های زیتون افزایش یافت، تالس حقوق خود را با قیمتی بسیار بالاتر فروخت و سود قابل توجهی کسب کرد. این داستان، ماهیت پیش بینی محور و اهرمی معاملات آتی را به خوبی نشان می دهد. از آن زمان، معاملات فیوچرز تکامل یافته و از کالاهای کشاورزی به طیف گسترده ای از دارایی های مالی و دیجیتال گسترش یافته اند و به ابزاری حیاتی در بازارهای مالی مدرن تبدیل شده اند.
انواع بازارهای قابل معامله با فیوچرز
معاملات فیوچرز را می توان در طیف وسیعی از بازارهای مالی انجام داد. انتخاب بازار مناسب برای معامله فیوچرز، به اهداف، استراتژی و میزان تحمل ریسک معامله گر بستگی دارد. برخی از مهم ترین و محبوب ترین بازارهایی که در آن ها قراردادهای آتی معامله می شوند، عبارتند از:
- بازار کامودیتی ها (مواد اولیه خام): این بازار شامل کالاهایی مانند نفت خام، طلا، نقره، گندم، ذرت و سایر فلزات و محصولات کشاورزی است. قراردادهای فیوچرز در این بازارها برای پوشش ریسک تولیدکنندگان و مصرف کنندگان و همچنین برای سفته بازی توسط معامله گران مورد استفاده قرار می گیرند. طلا و نفت به دلیل نقدشوندگی بالا و نوسانات قابل پیش بینی، از محبوب ترین کامودیتی ها برای معاملات فیوچرز محسوب می شوند.
- بازار جفت ارزها (فارکس): در بازار فارکس، معامله گران روی نوسانات نرخ ارزهای مختلف در برابر یکدیگر معامله می کنند. جفت ارزهای اصلی مانند EUR/USD یا GBP/JPY به دلیل حجم معاملات بالا و اسپرد (اختلاف قیمت خرید و فروش) کمتر، برای معاملات فیوچرز مناسب هستند. تفاوت اصلی در اهرم است که معمولاً در فارکس بسیار بالاتر از ارزهای دیجیتال است.
- بازار ارزهای دیجیتال (کریپتوکارنسی): این بازار به دلیل نوسانات شدید و نقدشوندگی بالا، به سرعت به یکی از محبوب ترین بسترهای معاملات فیوچرز تبدیل شده است. معامله گران می توانند روی قیمت بیت کوین، اتریوم و سایر آلت کوین ها قرارداد آتی باز کنند. با این حال، نوسانات بالای میم کوین ها یا ارزهای با حجم بازار کم، می تواند ریسک لیکویید شدن را به شدت افزایش دهد، در حالی که بیت کوین و اتریوم رفتار قابل پیش بینی تری از خود نشان می دهند.
- بازار سهام و شاخص های سهامی: در این بازار، قراردادهای آتی روی سهام شرکت های بزرگ یا شاخص های بورسی مانند S&P500، Dow Jones و NASDAQ معامله می شوند. معامله روی شاخص ها به دلیل تعدیل نوسانات ناشی از وجود چندین شرکت در یک شاخص و افزایش نقدینگی، معمولاً پایدارتر از معامله روی سهام تکی است.
نکته مهم برای انتخاب بازار فیوچرز، میزان نقدشوندگی و نوسانات قابل پیش بینی آن نماد است. بازارهایی با نقدشوندگی بالا، تضمین می کنند که معامله گران می توانند به سرعت و با کمترین اختلاف قیمت وارد یا از معامله خارج شوند. همچنین، نوسانات منطقی و قابل تحلیل، احتمال موفقیت در پیش بینی جهت بازار را افزایش می دهد و از ریسک های غیرقابل کنترل جلوگیری می کند.
مزایای کلیدی ورود به معاملات فیوچرز
معاملات فیوچرز با وجود ریسک های خود، مزایای متعددی را برای معامله گران و سرمایه گذاران به ارمغان می آورد که آن را به ابزاری قدرتمند در بازارهای مالی تبدیل کرده است:
-
کسب سود در هر دو جهت بازار (لانگ و شورت):
یکی از برجسته ترین مزایای فیوچرز، توانایی سودآوری هم در روندهای صعودی و هم در روندهای نزولی بازار است. در معاملات سنتی (اسپات)، تنها با خرید یک دارایی و انتظار برای افزایش قیمت آن می توان سود کسب کرد. اما در فیوچرز، معامله گران می توانند پوزیشن لانگ (خرید) را برای پیش بینی افزایش قیمت و پوزیشن شورت (فروش) را برای پیش بینی کاهش قیمت باز کنند.
در پوزیشن لانگ، معامله گر دارایی را با این امید خریداری می کند که قیمت آن در آینده افزایش یابد. در پوزیشن شورت، معامله گر دارایی را که مالک آن نیست، به صورت مجازی می فروشد با این انتظار که قیمت آن در آینده کاهش یابد، سپس در قیمت پایین تر آن را خریده و سود می کند. این ویژگی به معامله گران انعطاف پذیری بی نظیری برای واکنش به شرایط مختلف بازار می دهد.
-
استفاده از اهرم معاملاتی (Leverage):
اهرم به معامله گران اجازه می دهد با سرمایه کمتری، حجم معاملات بزرگتری را کنترل کنند. به عنوان مثال، با اهرم ۱۰x و ۱۰۰ دلار سرمایه، می توان پوزیشنی به ارزش ۱۰۰۰ دلار باز کرد. این قابلیت پتانسیل سودآوری را به شدت افزایش می دهد، زیرا درصد سود بر اساس کل حجم معامله محاسبه می شود، نه فقط سرمایه اولیه. با این حال، باید توجه داشت که اهرم همانند شمشیری دولبه عمل می کند و در صورت حرکت بازار در خلاف جهت پیش بینی، می تواند منجر به ضررهای بسیار بزرگ و حتی لیکویید شدن کامل سرمایه شود.
-
پوشش ریسک (Hedging):
فیوچرز ابزاری عالی برای پوشش ریسک (هجینگ) است. شرکت ها و افراد می توانند از قراردادهای آتی برای محافظت از خود در برابر نوسانات نامطلوب قیمت در آینده استفاده کنند. به عنوان مثال، یک سرمایه گذار که بیت کوین زیادی در معاملات اسپات نگهداری می کند، می تواند برای پوشش ریسک افت ناگهانی قیمت، یک پوزیشن شورت در بازار فیوچرز باز کند. در صورت کاهش قیمت بیت کوین، سودی که از پوزیشن شورت فیوچرز به دست می آید، می تواند بخشی از ضرر ناشی از کاهش ارزش بیت کوین در بازار اسپات را جبران کند.
-
نقدینگی بالا و حجم معاملات عظیم:
بازار فیوچرز، به ویژه در دارایی های پرطرفدار مانند بیت کوین یا نفت، از نقدینگی بسیار بالایی برخوردار است. این به معنای وجود خریداران و فروشندگان زیاد است که امکان ورود و خروج سریع از معاملات را با کمترین تأثیر بر قیمت فراهم می کند. حجم معاملات عظیم نیز شفافیت قیمت را افزایش می دهد و اسپرد (تفاوت بین قیمت خرید و فروش) را کاهش می دهد.
-
تنوع دارایی های قابل معامله:
همانطور که پیش تر ذکر شد، طیف گسترده ای از دارایی ها از جمله ارزهای دیجیتال، کالاها، ارزهای فیات و شاخص های سهامی در بازارهای فیوچرز قابل معامله هستند که به معامله گران امکان می دهد سبد معاملاتی خود را متنوع کرده و از فرصت های مختلف بازار بهره مند شوند.
انواع قراردادهای فیوچرز
قراردادهای فیوچرز عمدتاً به دو دسته اصلی تقسیم می شوند که هر یک ویژگی ها و کاربردهای خاص خود را دارند:
-
قراردادهای دارای سررسید (Expired Futures):
این نوع قراردادها دارای تاریخ انقضای مشخصی هستند. در زمان انعقاد قرارداد، طرفین بر سر یک تاریخ مشخص در آینده (تاریخ سررسید) توافق می کنند که در آن تاریخ، دارایی با قیمت توافق شده معامله یا تسویه خواهد شد. پس از فرا رسیدن تاریخ سررسید، قرارداد به طور خودکار بسته می شود و تعهدات طرفین (معمولاً تسویه نقدی) انجام می گیرد. نوسانات قیمت در زمان سررسید تأثیری بر مفاد قرارداد ندارد و طرفین ملزم به اجرای تعهدات خود هستند. این نوع قراردادها بیشتر در بازارهای سنتی مانند کالاهای کشاورزی یا اوراق بهادار رایج هستند.
-
قراردادهای بدون سررسید (Perpetual Futures):
قراردادهای بدون سررسید یا پرپچوال فیوچرز (Perpetual Futures)، فاقد تاریخ انقضا هستند. این ویژگی باعث محبوبیت بی نظیر آن ها، به ویژه در بازار ارزهای دیجیتال، شده است. معامله گران می توانند پوزیشن های خود را تا هر زمانی که بخواهند باز نگه دارند و نیازی به نگرانی بابت تاریخ سررسید و تسویه اجباری نیست. برای حفظ همبستگی قیمت قرارداد پرپچوال با قیمت دارایی در بازار اسپات، مکانیزمی به نام فاندینگ ریت (Funding Rate) استفاده می شود. فاندینگ ریت، نرخی است که به صورت دوره ای (معمولاً هر ۸ ساعت) بین معامله گران پوزیشن های لانگ و شورت جابجا می شود:
- فاندینگ ریت مثبت: اگر فاندینگ ریت مثبت باشد، یعنی قیمت فیوچرز بالاتر از اسپات است. در این حالت، معامله گران پوزیشن لانگ (خریدار) باید مبلغی را به معامله گران پوزیشن شورت (فروشنده) بپردازند. این کار باعث ترغیب به باز کردن پوزیشن های شورت و جلوگیری از فاصله گرفتن بیش از حد قیمت فیوچرز از اسپات می شود.
- فاندینگ ریت منفی: اگر فاندینگ ریت منفی باشد، یعنی قیمت فیوچرز پایین تر از اسپات است. در این حالت، معامله گران پوزیشن شورت باید مبلغی را به معامله گران پوزیشن لانگ بپردازند. این امر به تشویق پوزیشن های لانگ و بازگرداندن تعادل قیمت کمک می کند.
فاندینگ ریت می تواند مستقیماً بر سود و زیان معامله گران تأثیر بگذارد، زیرا چه مثبت و چه منفی، مبلغی به حساب آن ها واریز یا از آن کسر می شود. درک این مکانیزم برای معامله گران پرپچوال فیوچرز ضروری است.
روش های تسویه در معاملات آتی
قراردادهای آتی می توانند به روش های مختلفی تسویه شوند که هر یک بسته به نوع دارایی و توافق طرفین، کاربرد خاص خود را دارند:
-
تسویه نقدی (Cash Settlement):
رایج ترین روش تسویه، به خصوص در بازار ارزهای دیجیتال، تسویه نقدی است. در این روش، نیازی به تحویل فیزیکی دارایی پایه نیست. بلکه در تاریخ سررسید (یا زمان بسته شدن پوزیشن در قراردادهای پرپچوال)، تنها سود و زیان ناشی از تغییرات قیمت بین طرفین محاسبه و به صورت نقدی (معمولاً با ارز پایه، مثل تتر) پرداخت می شود. این روش به دلیل سادگی و سرعت بالا، بسیار محبوب است و نیازی به ذخیره سازی یا حمل ونقل فیزیکی دارایی ندارد.
-
تسویه فیزیکی (Physical Delivery):
در این روش، فروشنده متعهد می شود که در تاریخ سررسید، دارایی پایه را به صورت فیزیکی به خریدار تحویل دهد و خریدار نیز مبلغ توافق شده را پرداخت کند. این روش بیشتر در قراردادهای آتی مربوط به کالاها مانند نفت، طلا، یا محصولات کشاورزی کاربرد دارد. برای مثال، یک پالایشگاه می تواند با خرید قراردادهای آتی نفت با تسویه فیزیکی، از تأمین نفت خام مورد نیاز خود در آینده با قیمتی ثابت اطمینان حاصل کند.
-
تسویه ترکیبی:
در برخی موارد، تسویه می تواند ترکیبی از روش نقدی و فیزیکی باشد. بخشی از قرارداد به صورت نقدی تسویه می شود و بخش دیگر با تحویل فیزیکی دارایی همراه است. این روش کمتر رایج است و معمولاً برای دارایی های خاصی که هم جنبه مالی و هم جنبه فیزیکی دارند، استفاده می شود.
-
تسویه غیراستاندارد:
این روش تسویه بر اساس توافقات خاص و غیرمعمول بین طرفین قرارداد انجام می شود. شرایط تسویه می تواند متناسب با نیازهای خاص یک صنعت یا یک معامله پیچیده سفارشی سازی شود. به عنوان مثال، در قراردادهای آتی مربوط به محصولات خاص با ویژگی های کیفی متفاوت، ممکن است معیارهای خاصی برای ارزش گذاری و تسویه تعیین شود که در قالب استانداردها نمی گنجد.
نحوه محاسبه سود و زیان (PnL) در فیوچرز
محاسبه سود و زیان (Profit and Loss یا PnL) در معاملات فیوچرز کمی پیچیده تر از معاملات اسپات است، زیرا عواملی مانند اهرم و کارمزد در آن نقش دارند. PnL به دو دسته تحقق نیافته (Unrealized PnL) که در طول معامله تغییر می کند و تحقق یافته (Realized PnL) که پس از بستن پوزیشن نهایی می شود، تقسیم می شود.
عوامل مؤثر بر محاسبه PnL:
- سرمایه دخیل در معامله (Initial Margin): مقدار پولی که معامله گر برای باز کردن پوزیشن خود به عنوان وثیقه قرار می دهد.
- اهرم (Leverage): ضریبی که حجم معامله را نسبت به سرمایه اولیه افزایش می دهد.
- درصد تغییرات قیمت: تفاوت قیمت ورود به پوزیشن و قیمت خروج از آن.
- کارمزد پلتفرم (Trading Fees): مبلغی که صرافی در ازای هر معامله (باز و بسته کردن) دریافت می کند.
فرمول دقیق محاسبه PnL تحقق یافته:
-
محاسبه حجم معامله (Position Size):
حجم معامله = سرمایه دخیل در معامله × اهرم
-
محاسبه تغییرات قیمت:
تغییرات قیمت (برای لانگ) = قیمت خروج - قیمت ورود
تغییرات قیمت (برای شورت) = قیمت ورود - قیمت خروج
-
محاسبه درصد تغییرات قیمت:
درصد تغییرات قیمت = (تغییرات قیمت / قیمت ورود) × 100
-
محاسبه سود/زیان ناخالص:
سود/زیان ناخالص = حجم معامله × (درصد تغییرات قیمت / 100)
-
محاسبه کارمزد کل:
کارمزدها معمولاً به صورت درصدی از حجم معامله (در زمان باز کردن و بستن) محاسبه می شوند. در قراردادهای پرپچوال، فاندینگ ریت نیز اضافه می شود. -
محاسبه PnL تحقق یافته (خالص):
PnL تحقق یافته = سود/زیان ناخالص - کارمزد کل
مثال های گام به گام و کاملاً واضح:
مثال برای پوزیشن لانگ:
فرض کنید یک معامله گر با ۱۰۰ دلار سرمایه و اهرم ۲۰x، پوزیشن لانگ بیت کوین را در قیمت ۳۰,۰۰۰ دلار باز می کند. حجم معامله او ۲۰۰۰ دلار (۱۰۰ × ۲۰) است. اگر قیمت بیت کوین به ۳۰,۶۰۰ دلار برسد (۲% افزایش) و پوزیشن را ببندد. کارمزد صرافی ۰.۰۵% برای باز و ۰.۰۵% برای بستن باشد.
- حجم معامله: 100 دلار × 20 = 2000 دلار
- تغییرات قیمت: 30,600 – 30,000 = 600 دلار
- درصد تغییرات قیمت: (600 / 30,000) × 100 = 2%
- سود ناخالص: 2000 دلار × (2 / 100) = 40 دلار
- کارمزد باز کردن: 2000 دلار × 0.05% = 1 دلار
- کارمزد بستن: 2000 دلار × 0.05% = 1 دلار
- کارمزد کل: 1 + 1 = 2 دلار
- PnL تحقق یافته: 40 – 2 = 38 دلار سود
مثال برای پوزیشن شورت:
فرض کنید یک معامله گر با ۱۵۰ دلار سرمایه و اهرم ۱۰x، پوزیشن شورت اتریوم را در قیمت ۲۰۰۰ دلار باز می کند. حجم معامله او ۱۵۰۰ دلار (۱۵۰ × ۱۰) است. اگر قیمت اتریوم به ۱۹۵۰ دلار کاهش یابد (۲.۵% کاهش) و پوزیشن را ببندد. کارمزد صرافی ۰.۰۴% برای باز و ۰.۰۴% برای بستن باشد.
- حجم معامله: 150 دلار × 10 = 1500 دلار
- تغییرات قیمت: 2000 – 1950 = 50 دلار
- درصد تغییرات قیمت: (50 / 2000) × 100 = 2.5%
- سود ناخالص: 1500 دلار × (2.5 / 100) = 37.5 دلار
- کارمزد باز کردن: 1500 دلار × 0.04% = 0.6 دلار
- کارمزد بستن: 1500 دلار × 0.04% = 0.6 دلار
- کارمزد کل: 0.6 + 0.6 = 1.2 دلار
- PnL تحقق یافته: 37.5 – 1.2 = 36.3 دلار سود
همانطور که مشاهده می شود، درک دقیق این محاسبات برای مدیریت موفقیت آمیز ریسک و ارزیابی عملکرد در معاملات فیوچرز ضروری است.
تفاوت معاملات فیوچرز با اسپات و مارجین
برای درک بهتر جایگاه معاملات فیوچرز در بازارهای مالی، لازم است تفاوت های آن با دو نوع رایج دیگر، یعنی معاملات اسپات (Spot) و مارجین (Margin) را بشناسیم. هر یک از این روش ها ویژگی ها، مزایا و معایب خاص خود را دارند:
ویژگی | معاملات اسپات | معاملات فیوچرز | معاملات مارجین |
---|---|---|---|
مالکیت دارایی | دارایی به صورت فیزیکی منتقل و در اختیار خریدار قرار می گیرد (مالکیت واقعی) | مالکیتی بر دارایی پایه وجود ندارد؛ معامله بر سر قیمت آینده دارایی است (قرارداد) | مالکیت دارایی وجود دارد، اما با استفاده از پول قرض گرفته شده |
اهرم معاملاتی | ندارد (معامله فقط با سرمایه واقعی فرد) | دارد (افزایش قدرت خرید/فروش با سرمایه کمتر) | دارد (افزایش قدرت خرید/فروش با قرض گرفتن سرمایه) |
جهت کسب سود | فقط در بازار صعودی (با افزایش قیمت) | در هر دو جهت بازار (صعودی لانگ و نزولی شورت) | در هر دو جهت بازار (صعودی و نزولی) |
زمان تسویه | آنی و فوری (در لحظه معامله) | در آینده (تاریخ سررسید) یا بدون سررسید (پرپچوال) | آنی و فوری (تسویه در لحظه، اما با تسویه بدهی) |
پیچیدگی | ساده ترین نوع معامله | پیچیدگی بالا، نیاز به دانش عمیق تر | پیچیدگی متوسط، نیاز به درک مکانیزم قرض و بهره |
ریسک لیکویید شدن | ندارد (مگر با از دست رفتن کامل ارزش دارایی) | دارد (به دلیل استفاده از اهرم) | دارد (به دلیل استفاده از پول قرض گرفته شده) |
کاربرد اصلی | خرید و نگهداری دارایی، سرمایه گذاری بلندمدت | سفته بازی روی نوسانات قیمت، پوشش ریسک | افزایش سود در معاملات کوتاه مدت، پوشش ریسک |
به طور خلاصه، معاملات اسپات برای سرمایه گذارانی مناسب است که قصد خرید و نگهداری واقعی دارایی را دارند و تنها از افزایش قیمت سود می برند. فیوچرز برای معامله گرانی است که می خواهند روی نوسانات آینده قیمت سود کنند و نیازی به مالکیت فیزیکی دارایی ندارند و از اهرم برای افزایش پتانسیل سود استفاده می کنند. مارجین نیز نوعی معامله اسپات است که امکان استفاده از اهرم را فراهم می کند و معامله گر با قرض گرفتن پول، می تواند حجم معامله خود را افزایش دهد، اما همچنان دارایی را به صورت واقعی خرید و فروش می کند و از این نظر به اسپات نزدیک تر است.
اصطلاحات رایج و ضروری در معاملات فیوچرز
ورود به دنیای معاملات فیوچرز نیازمند آشنایی با مجموعه ای از اصطلاحات خاص است که درک آن ها برای هر معامله گری حیاتی است. در جدول زیر، به برخی از مهم ترین و پرکاربردترین این اصطلاحات اشاره شده است:
اصطلاح | توضیح |
---|---|
لانگ (Long) | پوزیشن خرید: پیش بینی افزایش قیمت یک دارایی در آینده و کسب سود از آن. |
شورت (Short) | پوزیشن فروش: پیش بینی کاهش قیمت یک دارایی در آینده و کسب سود از آن. |
اهرم (Leverage) | ابزاری که به معامله گر اجازه می دهد با سرمایه کمتر، حجم معامله بزرگتری را کنترل کند و پتانسیل سود/زیان را افزایش دهد. |
مارجین (Margin) | مقدار سرمایه اولیه یا وثیقه ای که معامله گر برای باز کردن و نگهداری یک پوزیشن فیوچرز در حساب خود قرار می دهد. (شامل Initial Margin و Maintenance Margin). |
حد سود (Take Profit – TP) | سفارشی از پیش تعیین شده برای بستن خودکار پوزیشن در یک قیمت مشخص به منظور قفل کردن سود. |
حد ضرر (Stop Loss – SL) | سفارشی از پیش تعیین شده برای بستن خودکار پوزیشن در یک قیمت مشخص به منظور محدود کردن زیان. |
لیکویید شدن (Liquidation Price) | قیمتی که در آن، مارجین معامله گر به دلیل ضرر کافی نیست و صرافی به صورت اجباری پوزیشن را می بندد تا از ضرر بیشتر جلوگیری کند. |
فاندینگ ریت (Funding Rate) | نرخی که به صورت دوره ای بین معامله گران لانگ و شورت در قراردادهای پرپچوال جابجا می شود تا قیمت فیوچرز نزدیک به قیمت اسپات بماند. |
سفارش لیمیت (Limit Order) | سفارشی برای خرید یا فروش در یک قیمت مشخص یا بهتر. |
سفارش مارکت (Market Order) | سفارشی برای خرید یا فروش فوری در بهترین قیمت موجود بازار. |
سفارش استاپ لیمیت (Stop-Limit Order) | ترکیبی از استاپ لاس و لیمیت اردر؛ زمانی که قیمت به یک سطح مشخص (Stop Price) برسد، یک سفارش لیمیت فعال می شود. |
سفارش OCO (One Cancels the Other) | امکان قرار دادن دو سفارش (مثلاً حد سود و حد ضرر) به صورت همزمان، به طوری که با فعال شدن یکی، دیگری به طور خودکار لغو شود. |
اسپرد (Spread) | تفاوت بین قیمت خرید (Ask) و قیمت فروش (Bid) یک دارایی. |
PnL (Profit and Loss) | نمایش سود یا زیان یک پوزیشن. PnL تحقق نیافته برای پوزیشن های باز و PnL تحقق یافته برای پوزیشن های بسته شده. |
پراپ فرم (Prop Firm) | شرکت هایی که سرمایه معاملاتی را در اختیار معامله گران ماهر قرار می دهند و در سود حاصله شریک می شوند. |
هجینگ (Hedging) | استراتژی ای برای کاهش ریسک زیان های احتمالی در یک پوزیشن، با باز کردن پوزیشنی در جهت مخالف. |
ریسک ها و معایب اصلی معاملات فیوچرز
معاملات فیوچرز، با وجود پتانسیل سودآوری بالا، دارای ریسک ها و معایب قابل توجهی هستند که شناخت آن ها پیش از ورود به این بازار حیاتی است. نادیده گرفتن این موارد می تواند به ضررهای جبران ناپذیری منجر شود:
-
ریسک بالای از دست دادن سرمایه به دلیل اهرم:
اهرم، اگرچه قدرت معاملاتی را افزایش می دهد، اما شمشیری دولبه است که می تواند سود و زیان را به یک نسبت مضاعف کند. یک نوسان کوچک در بازار، در صورت استفاده از اهرم بالا، می تواند منجر به از دست رفتن بخش قابل توجهی یا حتی تمام سرمایه اولیه (لیکویید شدن) شود. در واقع، هرچه اهرم بالاتر باشد، فاصله تا نقطه لیکویید شدن کمتر می شود و معامله گر با کوچکترین حرکت خلاف جهت بازار، سرمایه خود را از دست می دهد. این ریسک بزرگترین چالش برای معامله گران مبتدی است.
-
پیچیدگی بالا و نیاز به دانش تحلیلی عمیق:
معاملات فیوچرز پیچیدگی های بیشتری نسبت به معاملات اسپات دارند و صرفاً با پیش بینی جهت بازار نمی توان در آن ها موفق شد. معامله گران نیاز به دانش عمیق در تحلیل تکنیکال (الگوهای قیمتی، اندیکاتورها)، تحلیل فاندامنتال (اخبار اقتصادی، رویدادهای مربوط به دارایی) و تحلیل سنتیمنتال (احساسات بازار) دارند. درک اصطلاحات پیچیده، مدیریت مارجین و نحوه کارکرد قراردادها، نیازمند زمان و مطالعه فراوان است.
-
نیاز به پایش مداوم بازار و صرف زمان زیاد:
بازارهای فیوچرز، به خصوص در ارزهای دیجیتال، به صورت ۲۴/۷ فعال هستند و نوسانات شدید می توانند در هر لحظه رخ دهند. این موضوع نیازمند پایش مداوم نمودارها و اخبار است. معامله گرانی که زمان کافی برای رصد بازار و واکنش سریع به تغییرات را ندارند، ممکن است فرصت های سود را از دست داده یا با ضررهای غیرمنتظره مواجه شوند. این فشار روانی و نیاز به حضور مداوم می تواند خسته کننده باشد.
-
تأثیر استرس و روانشناسی معامله گری:
ریسک بالای معاملات فیوچرز، استرس زیادی را به معامله گر تحمیل می کند. هیجانات مانند ترس، طمع، امید و پشیمانی می توانند منجر به تصمیمات غیرمنطقی و از دست دادن سرمایه شوند. تسلط بر روانشناسی بازار و مدیریت احساسات، به اندازه تحلیل تکنیکال برای موفقیت در این بازار حیاتی است. سوگیری های شناختی مانند سوگیری تأیید یا بیش اطمینانی می توانند دیدگاه معامله گر را مختل کرده و او را به سمت تصمیمات نادرست سوق دهند.
-
هزینه های احتمالی (کارمزد، فاندینگ ریت منفی):
علاوه بر کارمزدهای باز و بسته کردن پوزیشن، قراردادهای پرپچوال فیوچرز با هزینه فاندینگ ریت نیز همراه هستند. اگر فاندینگ ریت منفی باشد و معامله گر پوزیشن لانگ داشته باشد، یا اگر مثبت باشد و پوزیشن شورت داشته باشد، باید به صورت دوره ای مبلغی را به طرف مقابل پرداخت کند. این هزینه ها، به خصوص در پوزیشن های بلندمدت، می توانند بر سودآوری کلی تأثیر منفی بگذارند.
استراتژی های رایج در معاملات فیوچرز
موفقیت در معاملات فیوچرز، به خصوص در بازارهای پویایی مانند ارزهای دیجیتال، نیازمند اتخاذ استراتژی های معاملاتی مشخص و انعطاف پذیر است. اصرار بر یک استراتژی ثابت بدون در نظر گرفتن شرایط متغیر بازار، می تواند منجر به ضرر شود. در ادامه به چند استراتژی رایج اشاره می کنیم:
-
استراتژی معامله در جهت روند (Trend Following):
این استراتژی بر اساس شناسایی و دنبال کردن روند غالب بازار (صعودی یا نزولی) بنا شده است. معامله گران سعی می کنند در ابتدای یک روند وارد معامله شوند (لانگ در روند صعودی و شورت در روند نزولی) و تا زمانی که نشانه ای از برگشت روند مشاهده نشود، در آن پوزیشن باقی بمانند. استفاده از اندیکاتورهای روند مانند میانگین متحرک (Moving Averages) یا ADX در این استراتژی رایج است.
-
استراتژی معامله در محدوده (Range Trading):
زمانی که بازار در یک محدوده قیمتی مشخص (Range) حرکت می کند و نه روند صعودی و نه نزولی قوی دارد، معامله گران می توانند با شناسایی سطوح حمایت (Support) و مقاومت (Resistance) آن، در نزدیکی حمایت خرید (لانگ) و در نزدیکی مقاومت فروش (شورت) انجام دهند. این استراتژی نیازمند دقت در تعیین حد سود و حد ضرر در نزدیکی مرزهای رنج است.
-
استراتژی معامله بر اساس اخبار (News Trading):
اخبار اقتصادی، سیاسی و رویدادهای مهم مرتبط با دارایی های خاص، می توانند نوسانات شدیدی را در بازار ایجاد کنند. معامله گران با تجربه می توانند با تحلیل سریع و دقیق تأثیر این اخبار، پیش از واکنش کامل بازار وارد پوزیشن شوند و از این نوسانات سود کسب کنند. این استراتژی ریسک بالایی دارد و نیازمند سرعت عمل و مدیریت ریسک قوی است.
-
استراتژی معامله بر اساس شکست (Breakout Trading):
این استراتژی بر پایه شناسایی سطوح مهم حمایت یا مقاومت، کانال های قیمتی یا الگوهای نموداری استوار است. زمانی که قیمت با قدرت یک سطح مهم را می شکند (بریک اوت)، معامله گر در جهت شکست وارد پوزیشن می شود. به عنوان مثال، در صورت شکست مقاومت، پوزیشن لانگ و در صورت شکست حمایت، پوزیشن شورت باز می شود. تأیید شکست با حجم معاملات بالا و تثبیت قیمت پس از شکست، از عوامل مهم موفقیت در این استراتژی است.
مهمترین نکته در تمامی استراتژی ها، بک تست (Backtesting) و فوروارد تست (Forward Testing) آن ها است. بک تست به معنای آزمودن استراتژی بر روی داده های تاریخی بازار و فوروارد تست به معنای آزمودن آن در شرایط واقعی بازار (با سرمایه کم یا در حساب دمو) است. این کار به معامله گران کمک می کند تا از کارایی استراتژی خود مطمئن شوند و نقاط ضعف آن را پیش از استفاده با سرمایه واقعی، شناسایی و برطرف کنند.
مدیریت ریسک و سرمایه در فیوچرز: کلید موفقیت
ورود به معاملات فیوچرز بدون درک و اجرای صحیح اصول مدیریت ریسک و سرمایه، به مثابه قدم گذاشتن در میدانی مین بدون نقشه است. این بخش، مهم ترین ستون های موفقیت پایدار در این بازار پرچالش را تبیین می کند:
-
ضرورت استفاده علمی از حد ضرر (Stop Loss) و حد سود (Take Profit):
قرار دادن حد ضرر برای هر معامله، اولین و حیاتی ترین گام در مدیریت ریسک است. حد ضرر به معامله گر اجازه می دهد تا حداکثر میزان زیان قابل قبول را از پیش تعیین کند و در صورت حرکت بازار در خلاف جهت پیش بینی، پوزیشن به طور خودکار بسته شود. این کار از ضررهای بزرگ و غیرقابل کنترل جلوگیری می کند. حد سود نیز به معامله گر کمک می کند تا در صورت رسیدن قیمت به هدف سودآوری مورد نظر، پوزیشن را به صورت خودکار ببندد و سود را قفل کند، بدون اینکه طمع منجر به از دست رفتن آن شود. تعیین علمی این سطوح بر اساس تحلیل های تکنیکال و نسبت ریسک به ریوارد (Risk-to-Reward Ratio) مناسب، از اقدامات اساسی است.
-
مدیریت حجم پوزیشن (Position Sizing):
یکی از بزرگترین اشتباهات معامله گران، تخصیص حجم بالایی از سرمایه به یک معامله واحد است. مدیریت حجم پوزیشن به معنای تعیین این است که چه مقدار از کل سرمایه باید وارد یک معامله خاص شود. به عنوان یک قانون کلی، بسیاری از معامله گران حرفه ای توصیه می کنند که در هر معامله، بیش از ۱ تا ۲ درصد از کل سرمایه حساب خود را در معرض ریسک قرار ندهند. این کار باعث می شود که حتی با چندین معامله زیان ده متوالی، کل سرمایه از بین نرود و امکان ادامه فعالیت در بازار وجود داشته باشد.
-
تخصیص ندادن تمام سرمایه به فیوچرز:
با توجه به ریسک بالای معاملات فیوچرز، به ویژه با اهرم، توصیه می شود که هیچ گاه تمام سرمایه موجود به این بخش از بازار اختصاص داده نشود. بخشی از سرمایه را می توان به معاملات اسپات، هولد کردن دارایی ها، یا سایر سرمایه گذاری های کم ریسک تر اختصاص داد تا در صورت وقوع بدترین سناریو در فیوچرز، ذخیره ای برای بازیابی و شروع مجدد وجود داشته باشد.
-
لزوم داشتن یک برنامه معاملاتی مکتوب:
معامله گران موفق، بدون برنامه و بر اساس احساسات معامله نمی کنند. یک برنامه معاملاتی مکتوب باید شامل استراتژی ورود و خروج، قوانین مدیریت ریسک (حد ضرر، حجم پوزیشن)، اهداف سود، و نحوه واکنش به سناریوهای مختلف بازار باشد. این برنامه به عنوان یک نقشه راه عمل می کند و از تصمیم گیری های هیجانی جلوگیری می نماید.
-
تمرین در حساب دمو (Demo Account) قبل از ورود با پول واقعی:
پیش از ورود با سرمایه واقعی به بازار فیوچرز، اکیداً توصیه می شود که معامله گران مدت قابل توجهی را در یک حساب دمو (شبیه ساز معاملاتی با پول مجازی) تمرین کنند. این فرصت به آن ها اجازه می دهد تا با محیط پلتفرم، نحوه باز و بسته کردن پوزیشن ها، کارکرد اهرم و سایر اصطلاحات آشنا شوند و استراتژی های خود را بدون هیچ ریسک مالی، تست و بهینه سازی کنند.
مدیریت ریسک، فراتر از تعریف ساده حد ضرر است؛ این یک ذهنیت و رویکرد جامع به معامله گری است که بر حفظ سرمایه در درازمدت تأکید دارد و تنها راه رسیدن به سودآوری پایدار در بازارهای مالی است.
بهترین پلتفرم های انجام معاملات فیوچرز برای کاربران ایرانی
برای کاربران ایرانی، به دلیل محدودیت های بین المللی، انتخاب پلتفرم مناسب برای معاملات فیوچرز چالش برانگیز است. در حال حاضر، دو دسته اصلی از پلتفرم ها در دسترس هستند:
-
صرافی های خارجی با محدودیت کمتر یا بدون نیاز به تغییر IP:
برخی از صرافی های بین المللی تا کنون رویکرد نسبتاً منعطفی در قبال کاربران ایرانی داشته اند و امکان دسترسی به معاملات فیوچرز را بدون نیاز به احراز هویت (KYC) یا با نیاز کمتر به تغییر مداوم IP فراهم کرده اند. از جمله این صرافی ها می توان به BingX و CoinEx اشاره کرد. با این حال، همیشه باید در نظر داشت که قوانین این صرافی ها ممکن است در آینده تغییر کند و ریسک بلوکه شدن دارایی ها همواره وجود دارد.
صرافی هایی مانند OKX، Bybit، و KuCoin نیز معاملات فیوچرز را ارائه می دهند، اما دسترسی به آن ها برای کاربران ایرانی نیازمند استفاده از IP ثابت خارجی و رعایت دقیق نکات امنیتی برای دور زدن محدودیت های احراز هویت است که می تواند با ریسک های بالایی همراه باشد.
-
معاملات تعهدی در صرافی های داخلی به عنوان جایگزین فیوچرز:
برای پاسخ به نیاز کاربران ایرانی، برخی صرافی های داخلی راهکاری تحت عنوان معاملات تعهدی را ارائه داده اند که شباهت هایی با معاملات فیوچرز دارد، اما با محدودیت هایی همراه است. پلتفرم هایی مانند والکس و رمزینکس از این نوع معاملات پشتیبانی می کنند:
- سازوکار: در معاملات تعهدی، کاربران می توانند با استفاده از اهرم (معمولاً محدودتر، مثلاً تا ۳x)، پوزیشن های خرید (لانگ) و فروش (شورت) را برای ارزهای دیجیتال خاصی باز کنند و از نوسانات بازار سود ببرند.
- اهرم محدود: اهرم ارائه شده در صرافی های داخلی معمولاً کمتر از صرافی های خارجی است.
- سررسید ثابت: برخلاف پرپچوال فیوچرز، معاملات تعهدی در صرافی های داخلی اغلب دارای تاریخ سررسید ثابت (مثلاً ۳ روزه) هستند که پس از آن، پوزیشن به طور خودکار بسته می شود.
- مزایا برای ایرانیان: عدم نیاز به تغییر IP و احراز هویت با مدارک ایرانی، سادگی دسترسی و پشتیبانی فارسی.
- معایب: اهرم محدودتر، تنوع کمتر دارایی ها، و احتمالاً نقدینگی کمتر نسبت به صرافی های خارجی بزرگ.
جدول مقایسه ای پلتفرم های فیوچرز برای ایرانیان:
نام صرافی | دسترسی کاربران ایرانی | نیاز به KYC | نوع اهرم (حدودی) | حجم معاملات (میلیارد دلار ماهانه) |
---|---|---|---|---|
BingX | معمولاً بدون نیاز به IP ثابت | اختیاری برای امکانات پایه، اجباری برای برداشت های بالا | تا ۱۲۵x | ~2.8 |
CoinEx | معمولاً بدون نیاز به IP ثابت | اختیاری برای امکانات پایه، اجباری برای برداشت های بالا | تا ۱۰۰x | ~0.2-0.3 |
OKX | نیازمند IP ثابت و مدارک خارجی (پرریسک) | اجباری | تا ۱۲۵x | ~27 |
Bybit | نیازمند IP ثابت و مدارک خارجی (پرریسک) | اجباری | تا ۱۰۰x | ~13 |
KuCoin | نیازمند IP ثابت و مدارک خارجی (پرریسک) | اختیاری برای امکانات پایه، اجباری برای برداشت های بالا | تا ۱۰۰x | ~13 |
والکس (معاملات تعهدی) | بدون محدودیت، با مدارک ایرانی | اجباری (مدارک ایرانی) | تا ۳x | متغیر (داخلی) |
همواره توصیه می شود پیش از انتخاب صرافی، تحقیقات کامل انجام شود و ریسک های مربوط به محدودیت های جغرافیایی برای کاربران ایرانی در نظر گرفته شود. استفاده از سرمایه کم در ابتدا و انتقال منظم سود به کیف پول شخصی، می تواند بخشی از ریسک ها را کاهش دهد.
تامین مالی برای معاملات فیوچرز کریپتو (پراپ فرم ها)
یکی از دغدغه های معامله گران باتجربه در بازار فیوچرز، به خصوص در حوزه کریپتو، دسترسی به سرمایه کافی برای افزایش پتانسیل سودآوری است. در اینجاست که مفهوم پراپ فرم ها (Proprietary Trading Firms) مطرح می شود. پراپ فرم ها شرکت هایی هستند که سرمایه معاملاتی خود را در اختیار معامله گران ماهر و بااستعداد قرار می دهند تا با آن به معامله بپردازند و سود حاصل را با یکدیگر تقسیم کنند.
مفهوم پراپ فرم و چگونگی تأمین سرمایه:
پراپ فرم ها به دنبال شناسایی تریدرهایی هستند که توانایی اثبات شده ای در مدیریت ریسک و کسب سود مستمر دارند. این شرکت ها معمولاً فرآیند ارزیابی شامل یک یا چند مرحله آزمون را برای معامله گران برگزار می کنند. در این آزمون ها، معامله گر باید نشان دهد که می تواند در شرایط واقعی بازار، با رعایت اصول مدیریت ریسک و رسیدن به اهداف سود مشخص، عملکرد پایداری داشته باشد. پس از موفقیت در این آزمون ها، پراپ فرم حساب معاملاتی با سرمایه قابل توجهی (از چند هزار دلار تا صدها هزار دلار) را در اختیار تریدر قرار می دهد.
مزایا و چالش های کار با پراپ فرم ها:
-
مزایا:
- دسترسی به سرمایه بزرگ: معامله گران می توانند بدون نیاز به سرمایه شخصی زیاد، با حجم بالاتری معامله کنند.
- تقسیم سود جذاب: معمولاً پراپ فرم ها بخش عمده ای از سود (مثلاً ۷۰ تا ۹۰ درصد) را به معامله گر اختصاص می دهند.
- آموزش و منتورینگ: برخی پراپ فرم ها برنامه های آموزشی و منتورینگ برای معامله گران خود ارائه می دهند.
- دیسیپلین معاملاتی: قوانین سفت و سخت پراپ فرم ها در مورد مدیریت ریسک، به معامله گران کمک می کند تا دیسیپلین بیشتری داشته باشند.
-
چالش ها:
- نیاز به مهارت و آزمون های ورودی: قبولی در آزمون های پراپ فرم ها دشوار است و نیازمند تجربه، دانش تحلیلی قوی و توانایی کنترل هیجانات است.
- قوانین سخت گیرانه: پراپ فرم ها معمولاً محدودیت های شدیدی در مورد حداکثر ضرر روزانه، حداکثر ضرر کلی و سایر پارامترهای معاملاتی دارند که عدم رعایت آن ها می تواند منجر به از دست دادن حساب شود.
- هزینه های آزمون: بسیاری از پراپ فرم ها برای شرکت در آزمون های خود هزینه ای دریافت می کنند.
- تله های احتمالی: برخی شرکت ها ممکن است در زمینه ارائه سرویس یا تقسیم سود شفاف عمل نکنند، لذا تحقیق کافی در مورد اعتبار پراپ فرم ها ضروری است.
کار با پراپ فرم ها فرصتی عالی برای معامله گران حرفه ای است که به دنبال افزایش مقیاس فعالیت خود هستند، اما این مسیر نیز نیازمند تعهد، تخصص و آمادگی برای مواجهه با چالش ها است.
کارمزد معاملات فیوچرز چگونه محاسبه می شود؟
کارمزد معاملات فیوچرز یکی از جنبه های مهمی است که می تواند بر سودآوری نهایی معامله گران تأثیر بگذارد. برخلاف معاملات دارای سررسید که معمولاً کارمزدهای ثابت و مشخصی دارند، کارمزد در قراردادهای پرپچوال (بدون سررسید) متغیر است و به دو بخش اصلی تقسیم می شود:
-
کارمزد Maker (سفارش گذار) و Taker (سفارش بردار):
- کارمزد Maker (سفارش گذار): این کارمزد زمانی اعمال می شود که معامله گر سفارشی را با قیمت مشخص (مانند سفارش لیمیت) ثبت می کند که بلافاصله اجرا نمی شود و به دفتر سفارشات (Order Book) اضافه می گردد. این سفارش به بازار نقدینگی اضافه می کند. معمولاً کارمزد میکر کمتر از تیکر است، زیرا صرافی ها مشوقی برای افزایش نقدینگی در بازار هستند.
- کارمزد Taker (سفارش بردار): این کارمزد زمانی اعمال می شود که معامله گر سفارشی را ثبت می کند (مانند سفارش مارکت) که بلافاصله با سفارشات موجود در دفتر سفارشات منطبق و اجرا می شود. این سفارش نقدینگی را از بازار برمی دارد. کارمزد تیکر معمولاً بالاتر است.
کارمزد هر معامله هم در زمان باز کردن پوزیشن و هم در زمان بستن آن (چه با سود، چه با زیان) اعمال می شود. این کارمزد به صورت درصدی از حجم کل معامله (سرمایه * اهرم) محاسبه می گردد.
-
تأثیر فاندینگ ریت (Funding Rate) در کارمزد معاملات پرپچوال:
همانطور که پیش تر توضیح داده شد، فاندینگ ریت یک هزینه یا پاداش دوره ای است که بین معامله گران لانگ و شورت جابجا می شود و هدف آن حفظ همگرایی قیمت فیوچرز با قیمت اسپات است. فاندینگ ریت به صورت دوره ای (مثلاً هر ۸ ساعت) محاسبه می شود. اگر پوزیشن معامله گر در زمان محاسبه فاندینگ ریت باز باشد، این هزینه یا پاداش به حساب او اعمال می شود. این مورد، در واقع یک کارمزد مستقیم صرافی نیست، بلکه یک مکانیسم داخلی بازار است، اما عملاً بر PnL نهایی تأثیر می گذارد.
مثال عملی از نحوه کسر کارمزد:
فرض کنید معامله گری با ۱۰۰ دلار سرمایه و اهرم ۲۰x، یک پوزیشن لانگ بیت کوین (با حجم ۲۰۰۰ دلار) باز می کند. اگر کارمزد میکر و تیکر هر دو ۰.۰۵% باشند و معامله گر از سفارش مارکت (تیکر) برای ورود و خروج استفاده کند:
- کارمزد باز کردن پوزیشن: ۲۰۰۰ دلار × ۰.۰۵% = ۱ دلار
- کارمزد بستن پوزیشن: ۲۰۰۰ دلار × ۰.۰۵% = ۱ دلار
- کل کارمزد (فقط مربوط به باز و بسته کردن) = ۲ دلار
علاوه بر این، اگر پوزیشن برای چندین دوره فاندینگ ریت باز بماند، هزینه های فاندینگ ریت نیز به این مبلغ اضافه یا از آن کسر می شود. درک این ساختار کارمزدها برای برنامه ریزی استراتژی های معاملاتی کوتاه مدت و بلندمدت بسیار مهم است.
فیوچرز مناسب چه کسانی است و چه کسانی باید از آن دوری کنند؟
معاملات فیوچرز، با توجه به ماهیت پرریسک و در عین حال پربازده خود، برای همه افراد مناسب نیست. شناخت ویژگی های لازم برای موفقیت در این بازار، به هر فرد کمک می کند تا تصمیم گیری کند که آیا این مسیر برای او مناسب است یا خیر.
فیوچرز مناسب چه کسانی است؟
- افراد با تحمل ریسک بالا: کسانی که از نظر روانی و مالی توانایی پذیرش ضررهای احتمالی و از دست دادن بخشی یا کل سرمایه را دارند.
- افراد با دانش تحلیلی قوی: معامله گرانی که به تحلیل تکنیکال، فاندامنتال و سنتیمنتال مسلط هستند و می توانند بازار را به درستی پیش بینی کنند.
- معامله گران کوتاه مدت (اسکالپرها و تریدرهای روزانه): کسانی که به دنبال کسب سود از نوسانات کوچک و سریع بازار هستند و زمان کافی برای پایش مداوم نمودارها را دارند.
- کسانی که به دنبال هج کردن (پوشش ریسک) هستند: شرکت ها یا سرمایه گذاران بزرگی که قصد دارند دارایی های خود را در برابر نوسانات ناخواسته قیمت محافظت کنند.
- افراد با دیسیپلین معاملاتی بالا: کسانی که می توانند به برنامه معاملاتی خود پایبند باشند و تحت تأثیر هیجانات بازار قرار نگیرند.
- دارندگان سرمایه مناسب: معامله گرانی که سرمایه ای را اختصاص می دهند که از دست دادن آن تأثیر منفی جدی بر زندگی مالی آن ها ندارد.
چه کسانی باید از معاملات فیوچرز دوری کنند؟
- مبتدیان بدون دانش کافی: افرادی که به تازگی وارد بازارهای مالی شده اند و درک عمیقی از تحلیل بازار، اهرم، مارجین و مدیریت ریسک ندارند.
- افراد هیجانی و بدون مدیریت هیجان: کسانی که به راحتی تحت تأثیر طمع و ترس قرار می گیرند و نمی توانند احساسات خود را در معاملات کنترل کنند.
- افراد بدون برنامه و مدیریت سرمایه: کسانی که بدون حد ضرر، مدیریت حجم پوزیشن و برنامه معاملاتی مدون، وارد معاملات می شوند.
- افرادی که زمان کافی برای پایش بازار ندارند: معامله گرانی که به دلیل مشغله های دیگر نمی توانند به صورت مداوم بازار را رصد کرده و به تغییرات واکنش نشان دهند.
- افراد با سرمایه محدود که نمی توانند ریسک از دست دادن آن را بپذیرند: کسانی که سرمایه شان برایشان حیاتی است و از دست دادن آن می تواند به مشکلات جدی مالی منجر شود.
- کسانی که به دنبال یک شبه پولدار شدن هستند: ذهنیت سودهای سریع و بدون تلاش معمولاً به ضررهای بزرگ ختم می شود.
در نهایت، برای هر فردی که به فکر ورود به بازار فیوچرز است، توصیه می شود با آموزش کامل، تمرین در حساب دمو و شروع با سرمایه بسیار کم و با اهرم پایین، به آرامی وارد این دنیای پر چالش شود.
سخن پایانی
معاملات فیوچرز، به عنوان یکی از پیشرفته ترین و در عین حال پربازده ترین ابزارهای مالی، پتانسیل کسب سود قابل توجهی را در هر دو جهت بازار (صعودی و نزولی) فراهم می کند. قابلیت استفاده از اهرم، فرصت های بی نظیری را برای معامله گران ایجاد می کند تا با سرمایه کمتر، پوزیشن های بزرگتری را کنترل کنند. این ویژگی، در کنار امکان پوشش ریسک و نقدینگی بالای بازار، فیوچرز را به گزینه ای جذاب برای تریدرهای حرفه ای و نهادهای مالی تبدیل کرده است.
با این حال، باید همواره به یاد داشت که مزایای فیوچرز با ریسک های قابل توجهی نیز همراه است. اهرم، همانطور که می تواند سود را چندبرابر کند، به همان نسبت نیز می تواند زیان ها را سرعت بخشد و منجر به لیکویید شدن کامل سرمایه شود. پیچیدگی های بازار، نیاز به دانش تحلیلی عمیق، پایش مداوم و کنترل هیجانات، از جمله چالش های اساسی در این مسیر هستند. ورود ناآگاهانه و بدون برنامه به این بازار، می تواند تجربه ای تلخ و پرهزینه را رقم بزند.
برای موفقیت در معاملات فیوچرز، آموزش مستمر، تمرین در محیط های شبیه سازی شده (حساب دمو)، و پایبندی به اصول سخت گیرانه مدیریت ریسک و سرمایه، از اهمیت حیاتی برخوردار است. توصیه می شود همیشه با سرمایه بسیار کم و اهرم پایین آغاز کنید و به تدریج با افزایش دانش و تجربه، ریسک خود را مدیریت کنید. درک عمیق از ماهیت فیوچرز و آمادگی روانی برای مواجهه با نوسانات، تنها راه دستیابی به سودآوری پایدار در این بازار پرهیجان است.