تهران در گزارشی به نشست فصلی 35 عضو هیئت مدیره آژانس بین‌المللی انرژی اتمی توسط رافائل گروسی، خواستار پاسخ به سه سوال بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به عنوان نامناسب و تصمیم استاندار شد. تهران همچنین در گزارشی از سوی مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت که جنبش اسرائیل و دولت بایدن تحت تأثیر سوء استفاده‌های تهران در برآورده کردن خواسته‌هایش برای بازگشت به تعهدات هسته‌ای‌اش قرار گرفته‌اند.
آیا محاکمه فعلی بر رفتار برابر با همه ادعاهای متضاد تأثیر خواهد گذاشت؟ یا اینکه تسلط یک طرف بر طرف دیگر شرایطی را ایجاد می کند که در نهایت طرف دیگر مجبور به عقب نشینی از بالاترین جایگاه خود می شود؟ در حالی که ممکن است نشانه‌های نگران‌کننده‌ای وجود داشته باشد مبنی بر اینکه قطعنامه جدید درباره توان هسته‌ای ایران می‌تواند مواضع سخت‌گیرانه آن را علیه تهران تشدید کند، پیش‌بینی می‌شود که جدیت آن منجر به واکنش شدید فوری در تهران نشود.
ایالات متحده و سه کشور عضو ترویکای اروپایی قبل از شروع نشست هیئت حاکمه قطعنامه هایی را تصویب کرده اند. متن قطعنامه ها آن چیزی نیست که تل آویو و تندروها در آمریکا و برخی از متحدان آنها در منطقه به دنبال آن هستند که فوراً در تهران و در نتیجه علیه ایران دنبال کنند. این قطعنامه های پیشنهادی که احتمالاً در متن قطعنامه نهایی شورای حاکم منعکس می شود، به هشدارها و تأکیداتی محدود می شود که در بدترین حالت، بازگشت احتمالی پرونده هسته ای به شورای امنیت سازمان ملل را تهدید می کند. دور از انتظار نیست که ادبیات فعلی در متن قطعنامه نگاه قاطعی را علیه تهران نشان دهد.
انتظار می رود متن قطعنامه نهایی یا بهتر بگوییم «بیانیه پایانی» جلسه هیأت رئیسه که با مفهوم «قطعنامه» فاصله زیادی دارد، مانند مصوبه قبلی باشد. در این صورت می توان این گونه تفسیر کرد که آژانس همچنان امیدوار است توافقی در تهران را متقاعد کند یا اینکه نمی خواهد در نهایت امید خود را از دست بدهد. در بیانیه خود، هیئت حاکمه تلاش خواهد کرد موقعیت خود را در خط تهدید حفظ کند تا لبه “نقطه جوش” را حفظ کند، اما نه کلید. ممکن است دلایل متعددی برای رفتار نادرست هیئت حاکمه وجود داشته باشد، به ویژه ایالات متحده و ترویکای اروپایی. اما آیا این فرصت می تواند تهران را مجبور به عقب نشینی کند؟ علاوه بر این، آیا تهران باید پیامدهای وضعیت فعلی را با توجه به عمق هشدارها، توصیه‌ها و تهدیدهای یافت شده و پنهان در آخرین قطعنامه بررسی کند؟ آیا موضع اخیر آژانس در قبال تهران فرصتی برای ایجاد راه بهتری برای خروج از بن بست فعلی از طریق ابتکارات جدید دیپلماتیک فراهم می کند؟
شکی نیست که موضوع هسته ای ایران رویکرد گام به گام آژانس بین المللی انرژی اتمی از مذاکرات وین و سپس خطر بازگشت به شورای امنیت سازمان ملل است. با انجماد بلشویکی و تحمیل شرایط سخت تر و دشوارتر بر اقتصاد کشور، خروج تهران از پیامدهای این وضعیت بدون ابتکارات لازم آسان نیست. تجربه گفتگوهای طولانی با نمایندگان جامعه بین المللی در وین، چه در دستیابی به توافقنامه شورای امنیت سازمان ملل در سال 2015 و چه در سال های پس از احیای این توافق، کلیدهای این موضوع را به خوبی نشان داده است. بنابراین، اگر تهران مایل به توافق است، باید ابتکارات خود را برای باز کردن گره های اصلی و تعیین کننده ارائه کند. عبور از نقطه جوش برای هر دو طرف ایده آل نخواهد بود.