میدان شهرداری رشت قلب تپنده و نماد شهر باران نه تنها یک فضای شهری بلکه مجموعه ای از تاریخ فرهنگ و معماری است که روایتگر بخش مهمی از هویت این شهر شمالی است. بسیاری از گردشگران و حتی ساکنان رشت این میدان را به عنوان نقطه کانونی شهر می شناسند اما شاید کمتر کسی از جزئیات تاریخچه ساخت سبک معماری منحصربه فرد ساختمان های اطراف آن یا اهمیت فرهنگی و اجتماعی این مکان آگاه باشد. درک عمیق تر این مجموعه تاریخی به شما کمک می کند تا هنگام بازدید ارتباط بیشتری با فضای اطراف برقرار کرده و از زیبایی ها و داستان های نهفته در دل این بناها لذت ببرید. این محتوا به شما کمک می کند تا با لایه های پنهان میدان شهرداری رشت آشنا شوید و تجربه حضورتان در این نقطه برجسته شهر را غنی تر سازید.
معرفی میدان شهرداری رشت
میدان شهرداری رشت که در گذشته با نام میدان بلدیه شناخته می شد یکی از مهم ترین و شناخته شده ترین فضاهای شهری در شمال ایران است. این میدان به عنوان مرکز اداری تجاری و فرهنگی شهر رشت عمل می کند و مجموعه ای از بناهای تاریخی با ارزش را در خود جای داده است. مساحت تقریبی این میدان وسیع به حدود ۷ هزار متر مربع می رسد و به دلیل قرار گرفتن در منطقه یک شهرداری از اهمیت ویژه ای در تقسیم بندی های شهری برخوردار است. طرح اولیه این میدان با هدف تجمع ساختمان های اداری و تجاری شکل گرفت و امروزه نیز کاربری های متنوعی از جمله فرهنگی اداری تفریحی و گردشگری در اطراف آن مشاهده می شود. فضای دلنشین میدان با سنگ فرش های زیبا آبنما و فضاهای سبز آن را به مکانی ایده آل برای پیاده روی و گذران اوقات فراغت برای شهروندان و بازدیدکنندگان تبدیل کرده است. این میدان نه تنها نماد شهر رشت است بلکه به عنوان یک نقطه عطفی در تاریخ شهرسازی نوین ایران محسوب می شود.
تاریخچه میدان شهرداری رشت
تاریخچه شکل گیری میدان شهرداری رشت به اوایل دوران پهلوی بازمی گردد زمانی که نیاز به ایجاد فضایی مرکزی و متناسب با تحولات شهری احساس شد. پیش از احداث میدان و ساختمان های فعلی زمین این منطقه تپه ای بوده و کاربری متفاوتی داشته است. با دستور میرزا خلیل یکی از مشروطه خواهان برجسته و رئیس وقت بلدیه رشت طرح ایجاد یک میدانگاه بزرگ و ساختمانی باشکوه برای بلدیه در ضلع غربی این منطقه آغاز شد. رشت از اولین شهرهایی در ایران بود که صاحب نهاد بلدیه شد اما فرآیند ساخت مجموعه میدان و ساختمان شهرداری سال ها به طول انجامید. انجمن بلدیه با همکاری رجال اداری آن زمان تصمیم به ساخت این بناها گرفتند. ساختمان بلدیه قدیم که پیش از عمارت فعلی وجود داشت با نام «خوشتاریا» شناخته می شد. پس از تکمیل مجموعه میدان و عمارت شهرداری در یکی از مناسبت های دولتی افتتاح و طرح آن در روزنامه های وقت منتشر شد. اگرچه ساختار فعلی میدان تا سال ۱۳۵۰ دستخوش تغییراتی شد اما بناهای اصلی آن یادگار دوران پهلوی اول هستند و نقش مهمی در توسعه و مدرنیزاسیون شهر رشت ایفا کرده اند.
معماری میدان شهرداری رشت
معماری مجموعه ساختمان های اطراف میدان شهرداری رشت یکی از برجسته ترین ویژگی های این مکان است که آن را از سایر نقاط شهر متمایز می کند. سبک غالب در طراحی این بناها به ویژه ساختمان شهرداری پست هتل ایران و کتابخانه ملی متأثر از معماری اروپایی به خصوص سازه های شهر سنت پترزبورگ روسیه است. این تأثیرپذیری منجر به خلق سبکی شده که می توان آن را در دسته معماری نئوکلاسیک یا نئوگوتیک قرار داد؛ سبکی که با استفاده از ستون های بلند پنجره های قوسی سقف های شیب دار و جزئیات تزئینی ظریف جلوه ای باشکوه و اروپایی به بناها بخشیده است. مهندس سرداراف معمار ارمنی-آلمانی مقیم رشت نقش کلیدی در طراحی ساختمان شهرداری ایفا کرد و طرح او با الهام از معماری سنت پترزبورگ شکل گرفت. این تلفیق هنرمندانه معماری ایرانی و اروپایی با آجرکاری های دقیق گچ بری های هنرمندانه و تزئینات چشم نواز منظره ای بی نظیر در قلب شهر رشت ایجاد کرده است. معماری میدان شهرداری نه تنها از نظر زیبایی بصری اهمیت دارد بلکه نمادی از ارتباطات فرهنگی و تأثیرپذیری های هنری در دوران معاصر ایران است.
ساختمان شهرداری رشت
ساختمان شهرداری رشت که با نام های عمارت شهرداری یا کاخ شهرداری نیز شناخته می شود اصلی ترین و شاخص ترین بنای مجموعه میدان شهرداری است. ساخت این عمارت باشکوه به دستور بلدیه کل کشور در سال ۱۲۸۶ خورشیدی آغاز شد و پس از حدود ۱۹ سال در سال ۱۳۰۵ به پایان رسید. طرح معماری این بنا توسط مهندس سرداراف با الهام از سبک معماری ساختمان های سنت پترزبورگ ارائه شد. عمارت شهرداری رشت از زمان ساخت تاکنون همواره به عنوان محل اصلی فعالیت های شهرداری مورد استفاده قرار گرفته و کاربری آن تغییر نکرده است؛ این پایداری کاربری در میان بناهای تاریخی ایران کمتر دیده می شود. ساختمان شهرداری نه تنها یک بنای اداری بلکه یک اثر تاریخی معاصر با ارزش است. این عمارت در تاریخ ۲۶ آبان سال ۱۳۵۶ با شماره ۱۵۱۶ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید و به عنوان نماد شهر رشت شناخته می شود. اگرچه بخش هایی از داخل ساختمان در ساعات اداری قابل بازدید است اما زیبایی اصلی آن در نمای بیرونی و هماهنگی آن با سایر بناهای میدان نمایان است.
برج ساعت رشت
برج ساعت عنصری برجسته و جدانشدنی از مجموعه ساختمان شهرداری رشت است که بر فراز ساختمان اصلی قرار گرفته و به عنوان یکی از نمادهای بصری مهم شهر شناخته می شود. این برج نه تنها یک سازه معماری زیباست بلکه کاربری عملی نیز دارد؛ ساعت بزرگ نصب شده بر روی آن زمان را به شهروندان اعلام می کند و زنگ های آن در رأس هر ساعت به تعداد همان ساعت نواخته می شود. در زمان ساخت این برج نمادی از تجدد و زمان شناسی مدرن در جامعه ایرانی محسوب می شد و اهمیت ویژه ای داشت. اگرچه برج های ساعت مشابهی در شهرهای دیگر ایران نیز وجود دارند اما برج ساعت رشت به دلیل موقعیت مکانی و ارتباط تنگاتنگش با ساختمان شهرداری جایگاهی خاص در ذهن مردم رشت و بازدیدکنندگان دارد. این برج فعال امروزه نیز به کار خود ادامه می دهد و صدای زنگ هایش بخشی از هویت صوتی میدان شهرداری و خاطرات جمعی مردم رشت را تشکیل می دهد. معماری برج ساعت با سبک کلی مجموعه شهرداری هماهنگ است و به زیبایی آن می افزاید.
معرفی ساختمان های اطراف میدان شهرداری
میدان شهرداری رشت تنها شامل ساختمان شهرداری نیست بلکه مجموعه ای از بناهای تاریخی و مهم دیگر نیز در اطراف آن قرار گرفته اند که همگی از نظر معماری و تاریخی ارزشمند هستند. این ساختمان ها شامل هتل ایران ساختمان پست و کتابخانه ملی رشت هستند که هر یک نقش مهمی در تاریخ و فرهنگ شهر ایفا کرده اند. معماری این بناها نیز با سبک نئوکلاسیک یا نئوگوتیک مجموعه شهرداری هماهنگ است و جلوه ای یکپارچه به میدان می بخشد. این ساختمان ها نه تنها از نظر بصری مکمل یکدیگر هستند بلکه داستان های مختلفی از تحولات اجتماعی فرهنگی و ارتباطات بین المللی رشت در گذشته را روایت می کنند. بازدید از این ساختمان ها حتی از نمای بیرونی فرصتی برای آشنایی با تاریخ معماری و شهرسازی رشت و درک اهمیت این میدان به عنوان یک مرکز حیاتی در دوران معاصر است.
هتل ایران رشت
هتل ایران یکی از قدیمی ترین و باشکوه ترین ساختمان های اطراف میدان شهرداری رشت است که در همسایگی عمارت شهرداری قرار دارد. فرآیند ساخت این هتل تاریخی در سال ۱۳۰۸ آغاز و در سال ۱۳۱۴ به بهره برداری نهایی رسید. هتل ایران در دوران فعالیت خود میزبان بسیاری از شخصیت های مهم هنرمندان و افراد سرشناس جامعه ایرانی بود و به عنوان یکی از لوکس ترین اقامتگاه های شمال کشور شناخته می شد. این ساختمان با زیربنای تقریبی ۱۸۰۰ متر مربع معماری ویژه ای دارد که با سبک کلی میدان هماهنگ است. متأسفانه این هتل در طول زمان دستخوش تغییرات و فراز و نشیب های بسیاری شده و امروزه دیگر کاربری هتلداری ندارد. ساختمان هتل ایران در حال حاضر تحت مالکیت سازمان میراث فرهنگی قرار دارد و عملیات مرمت و بازسازی آن از سال ۱۳۸۶ آغاز شده است با این امید که در آینده کاربری فرهنگی یا موزه ای پیدا کند و دوباره بخشی از حیات میدان شهرداری شود.
ساختمان پست رشت
ساختمان اداره پست رشت یکی دیگر از بناهای تاریخی مهم واقع در ضلع شمالی میدان شهرداری است. این ساختمان نیز در دوره پهلوی اول ساخته شد؛ عملیات ساخت آن در سال ۱۳۱۰ آغاز و پس از دو سال در سال ۱۳۱۲ به پایان رسید. ساختمان پست رشت نمونه ای زیبا از معماری آن دوران است که با استفاده از عناصر تزئینی و سبک طراحی متأثر از معماری اروپایی با سایر بناهای میدان هماهنگی دارد. این ساختمان نه تنها از نظر معماری ارزشمند است بلکه نقش مهمی در تاریخ ارتباطات و خدمات پستی در شهر رشت ایفا کرده است. به دلیل اهمیت تاریخی و معماری ساختمان اداره پست رشت در تاریخ ۲۵ اسفند ماه سال ۱۳۷۹ با شماره ۳۴۷۹ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این بنا همچنان به عنوان اداره پست مرکزی رشت فعال است و روزانه به شهروندان و بازدیدکنندگان خدمات پستی ارائه می دهد.
کتابخانه ملی رشت
کتابخانه ملی رشت که در بخش غربی میدان شهرداری و در نزدیکی ساختمان شهرداری قرار دارد اولین کتابخانه ملی ایران محسوب می شود و از قدیمی ترین بناهای فرهنگی اطراف میدان است. ایده ساخت این کتابخانه توسط آقای محمد علی تربیت رئیس وقت اداره فرهنگ استان گیلان مطرح شد و شهرداری رشت زمینی را برای این منظور اهدا کرد. ساخت کتابخانه در سال ۱۳۰۶ آغاز شد اما به دلیل کمبود بودجه تکمیل آن تا سال ۱۳۱۳ به طول انجامید. این کتابخانه از زمان تأسیس تاکنون نقش مهمی در توسعه فرهنگ و دانش در گیلان و ایران داشته است. کتابخانه ملی رشت امروزه با وجود چالش ها همچنان فعال است و منبع ارزشمندی برای پژوهشگران دانشجویان و علاقه مندان به کتاب به شمار می رود. این کتابخانه دارای مجموعه قابل توجهی از کتاب های چاپی و همچنین نسخ خطی نایاب است و روزانه پذیرای تعداد زیادی از مراجعین می باشد که نشان دهنده اهمیت فرهنگی پایدار این مکان است.
فعالیت ها و دیدنی ها در میدان شهرداری رشت
میدان شهرداری رشت فراتر از مجموعه ای از بناهای تاریخی است و به عنوان یک فضای زنده شهری امکانات و فعالیت های متنوعی را برای بازدیدکنندگان و شهروندان ارائه می دهد. این میدان با فضای دلنشین و سنگ فرش شده خود مکانی عالی برای گشت و گذار و تجربه زندگی شهری در رشت است. علاوه بر تماشای معماری باشکوه ساختمان ها و عکاسی در کنار آن ها می توان از دیدنی های اطراف میدان نیز بازدید کرد. پیاده راه علم الهدی که از نزدیکی میدان آغاز می شود بازدیدکننده را به سمت سبزه میدان و بازار تاریخی رشت هدایت می کند. همچنین نزدیکی میدان به موزه هایی مانند موزه مردم شناسی و خانه صنایع دستی فرصت آشنایی بیشتر با فرهنگ و هنر گیلان را فراهم می آورد. میدان شهرداری خود نیز گاهی میزبان رویدادهای فرهنگی هنری و نمایشگاه های مختلف است که به پویایی و جذابیت آن می افزاید.
پیاده روی در فضای دلنشین
یکی از لذت بخش ترین فعالیت ها در میدان شهرداری رشت قدم زدن در فضای آرام و دلنشین آن است. میدان با سنگ فرش های زیبا و عاری از تردد خودروها در بخش مرکزی محیطی امن و آرام برای پیاده روی فراهم کرده است. می توانید در کنار آبنما بنشینید به صدای آب و هیاهوی شهر گوش دهید یا در مسیرهای مشخص شده قدم بزنید و از تماشای معماری باشکوه ساختمان های تاریخی لذت ببرید. پیاده روی در این میدان به شما امکان می دهد تا جزئیات معماری را از نزدیک مشاهده کنید از فضای سبز و گل کاری های فصلی لذت ببرید و با حال و هوای مردم رشت آشنا شوید. این تجربه به خصوص در ساعات عصر و شب زمانی که نورپردازی ساختمان ها جلوه ای ویژه به میدان می بخشد بسیار دلپذیر است. فضای میدان شهرداری فرصتی عالی برای استراحت تفکر و غرق شدن در زیبایی های شهری فراهم می کند.
کافه گردی در میدان شهرداری رشت
میدان شهرداری رشت و خیابان های اطراف آن بهشتی برای علاقه مندان به کافه گردی است. در اطراف میدان کافه های متعددی با فضاهای متنوع وجود دارند که تجربه ای دلپذیر از نوشیدن قهوه یا چای در کنار تماشای فضای تاریخی میدان را ارائه می دهند. برخی از این کافه ها در ساختمان های قدیمی و با حفظ معماری سنتی قرار دارند و فضایی نوستالژیک را ایجاد می کنند در حالی که برخی دیگر مدرن تر هستند. نشستن در یکی از کافه های میدان شهرداری به ویژه در تراس یا کنار پنجره با چشم انداز میدان فرصتی عالی برای استراحت گفتگو و تماشای زندگی شهری است. می توانید در حین نوشیدن یک فنجان چای گیلانی یا قهوه از فضای پر جنب و جوش میدان لذت ببرید و خستگی گشت و گذار را از تن بیرون کنید. کافه گردی در میدان شهرداری بخشی جدانشدنی از تجربه بازدید از این مکان است.
میدان شهرداری رشت در شب
میدان شهرداری رشت در شب جلوه ای کاملاً متفاوت و بسیار جذاب پیدا می کند. با غروب خورشید و روشن شدن چراغ ها ساختمان های تاریخی اطراف میدان با نورپردازی های هنرمندانه روشن می شوند و منظره ای رؤیایی و باشکوه خلق می کنند. برج ساعت ساختمان شهرداری هتل ایران پست و کتابخانه ملی هر یک با نورپردازی خاص خود در تاریکی شب می درخشند و زیبایی معماری شان دوچندان می شود. فضای میدان در شب معمولاً پر جنب و جوش است و مردم برای پیاده روی کافه گردی یا صرف شام در دکه های کباب کثیف اطراف میدان جمع می شوند. هوای خنک تر شب و فضای آرام تر نسبت به روز پیاده روی در میدان را بسیار دلپذیر می کند. دکه های غذافروشی و دست فروشان نیز در شب فعالیت بیشتری دارند و به جذابیت میدان می افزایند. تماشای غروب خورشید بر فراز میدان و سپس درخشش بناها در شب تجربه ای فراموش نشدنی است که به هر بازدیدکننده ای توصیه می شود.
نحوه دسترسی به میدان شهرداری رشت
دسترسی به میدان شهرداری رشت به دلیل موقعیت مرکزی آن در شهر بسیار آسان است. این میدان به عنوان یکی از اصلی ترین نقاط شهر توسط شبکه های حمل و نقل عمومی مختلف پوشش داده می شود. می توانید از اتوبوس های شهری تاکسی ها یا تاکسی های اینترنتی برای رسیدن به میدان شهرداری استفاده کنید. بسیاری از خطوط اتوبوسرانی در رشت از نزدیکی این میدان عبور می کنند یا در ایستگاه های اطراف آن توقف دارند. همچنین به دلیل تبدیل بخشی از خیابان های اطراف میدان به پیاده راه دسترسی با خودروی شخصی مستقیماً به داخل میدان امکان پذیر نیست و باید خودرو را در پارکینگ های عمومی در فاصله کمی از میدان پارک کرد. استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی یا پیاده روی از نقاط نزدیک بهترین گزینه ها برای رسیدن به این میدان و لذت بردن از فضای آن بدون دغدغه جای پارک است.
هتل ها و اقامتگاه های نزدیک به میدان شهرداری رشت
به دلیل موقعیت مرکزی و اهمیت گردشگری میدان شهرداری رشت گزینه های متنوعی برای اقامت در نزدیکی این منطقه وجود دارد. از هتل های بزرگ و شناخته شده تا اقامتگاه های بوم گردی و مهمان پذیرهای کوچک تر می توان انواع محل های اقامت را با توجه به بودجه و سلیقه پیدا کرد. اقامت در نزدیکی میدان شهرداری این مزیت را دارد که به راحتی می توانید به بناهای تاریخی بازار کافه ها و رستوران ها دسترسی داشته باشید و از فضای شبانه میدان لذت ببرید. هتل های متعددی در خیابان ها و کوچه های اطراف میدان واقع شده اند که با چند دقیقه پیاده روی قابل دسترسی هستند. توصیه می شود برای اطمینان از دسترسی آسان و تجربه بهتر پیش از سفر نسبت به رزرو اقامتگاه در نزدیکی میدان شهرداری اقدام کنید. وجود این اقامتگاه ها میدان شهرداری را به نقطه ای ایده آل برای شروع گشت و گذار در شهر رشت تبدیل کرده است.
غذاخوری های میدان شهرداری در رشت
میدان شهرداری رشت و اطراف آن بهشتی برای شکم گردی و امتحان کردن غذاهای محلی گیلانی است. در این منطقه می توانید انواع گزینه های غذاخوری را پیدا کنید از رستوران های بزرگ و لوکس گرفته تا کافه های دنج و دکه های غذافروشی خیابانی. دکه های کباب کثیف در اطراف میدان شهرداری شهرت زیادی دارند و به خصوص در شب ها بسیار شلوغ می شوند؛ تجربه خوردن کباب در این دکه ها بخشی از فرهنگ غذایی رشت است. علاوه بر کباب می توانید در رستوران های اطراف انواع خورشت های محلی گیلانی مانند باقلاقاتوق میرزاقاسمی ترش تره و فسنجان را امتحان کنید. کافه ها نیز علاوه بر نوشیدنی گاهی اوقات غذاهای سبک یا شیرینی های محلی سرو می کنند. بازار رشت که در نزدیکی میدان قرار دارد نیز منبعی غنی از مواد غذایی محلی و آماده برای مصرف است. گشت و گذار در اطراف میدان شهرداری بدون چشیدن طعم غذاهای بی نظیر رشتی کامل نمی شود.
اطلاعات بازدید از میدان شهرداری رشت
بازدید از میدان شهرداری رشت در تمام طول سال امکان پذیر است و هر فصلی زیبایی خاص خود را دارد اگرچه بهار و پاییز به دلیل آب و هوای معتدل تر معمولاً دلپذیرتر هستند. این میدان به عنوان یک فضای عمومی محدودیت زمانی برای بازدید ندارد اما ساختمان های تاریخی اطراف مانند ساختمان شهرداری (در صورت امکان بازدید داخلی) پست و کتابخانه ملی ساعات بازدید مشخصی دارند که معمولاً در ساعات اداری است. برای بازدید از فضای میدان و بناهای بیرونی می توانید در هر ساعتی از شبانه روز مراجعه کنید. بهترین زمان برای تجربه کامل فضای میدان ساعات عصر و شب است که هم هوا خنک تر است و هم نورپردازی ساختمان ها جلوه ای خاص به میدان می بخشد. برای عکاسی صبح زود یا عصر که نور ملایم تر است مناسب تر است. در نظر داشته باشید که در روزهای تعطیل و مناسبت ها میدان ممکن است بسیار شلوغ باشد.
میدان شهرداری رشت کجاست؟
میدان شهرداری رشت در مرکز شهر رشت و در منطقه یک شهرداری واقع شده است. این میدان به عنوان قلب تپنده شهر شناخته می شود.
قدمت میدان شهرداری رشت چقدر است؟
ساختمان اصلی شهرداری در سال ۱۳۰۵ خورشیدی تکمیل شد اما طرح اولیه میدان و ساخت بناهای اطراف آن به اوایل دوره پهلوی اول و حدود دهه ۱۳۰۰ خورشیدی بازمی گردد.
معماری ساختمان شهرداری رشت چگونه است؟
معماری ساختمان شهرداری رشت متأثر از سبک معماری نئوکلاسیک اروپایی به ویژه سازه های شهر سنت پترزبورگ روسیه با جزئیات نئوگوتیک است.
چه ساختمان های مهمی در میدان شهرداری رشت قرار دارند؟
ساختمان های مهم اطراف میدان شامل عمارت شهرداری برج ساعت هتل ایران ساختمان پست و کتابخانه ملی رشت هستند.
چه فعالیت هایی می توان در میدان شهرداری رشت انجام داد؟
می توان در میدان شهرداری پیاده روی کرد از بناهای تاریخی بازدید نمود عکاسی کرد در کافه ها نشست از دکه های غذافروشی استفاده کرد و در رویدادهای فرهنگی شرکت نمود.
میدان شهرداری رشت در شب چه حال و هوایی دارد؟
میدان شهرداری در شب با نورپردازی ساختمان ها جلوه ای زیبا پیدا می کند. فضای آن پر جنب و جوش است و محل مناسبی برای پیاده روی و صرف غذا در دکه های شبانه است.
چگونه می توان به میدان شهرداری رشت دسترسی پیدا کرد؟
دسترسی به میدان با وسایل حمل و نقل عمومی مانند اتوبوس و تاکسی آسان است. دسترسی مستقیم با خودروی شخصی به داخل میدان امکان پذیر نیست و باید در پارکینگ های اطراف پارک کرد.
آیا در نزدیکی میدان شهرداری رشت اقامتگاه یا هتل وجود دارد؟
بله به دلیل موقعیت مرکزی و اهمیت گردشگری هتل ها و اقامتگاه های متنوعی در خیابان ها و کوچه های اطراف میدان شهرداری برای اقامت وجود دارد.
برای غذا خوردن در میدان شهرداری رشت کجا برویم؟
در اطراف میدان رستوران ها کافه ها و دکه های غذافروشی متعددی وجود دارد. دکه های کباب کثیف و رستوران هایی با غذاهای محلی گیلانی گزینه های محبوبی هستند.
برج ساعت رشت چه اهمیتی دارد؟
برج ساعت رشت بخشی از مجموعه ساختمان شهرداری است و به عنوان یکی از نمادهای بصری شهر شناخته می شود. این برج زمان را اعلام می کند و صدای زنگ های آن بخشی از هویت میدان است.