انتقال هوا به چه صورت است؟! معرفی انواع آن

لوله انتقال هوا چیست؟

امروزه در ساختمان ها (مسکونی، تجاری، کارگاه ها و غیره) لوله انتقال هوا (Air Transfer Duct) جایگزین کانال های سنتی شده است. این لوله ها برای تهویه مطبوع استفاده می شوند و معمولا به آن ها لوله خرطومی هوا یا لوله هوای فلکسیبل (Flexible Air Duct) هم گفته می شود. شاید ویدئوهایی از این دست را در یوتیوب که مختص تهویه هوا است را مشاهده کرده باشید.

ابعاد این لوله ها وابسته به کاربری و محل استفاده متفاوت است و با توجه به سفارش مشتری می تواند در هر طولی تولید شود. همچنین این لوله ها به دلیل انعطاف پذیری بالا، وزن سبک و نصب آسان بسیار مورد استقبال قرار گرفته اند. در واقع واژه فلکسیبل که در زبان فارسی معادل منعطف است به خوبی این لوله ها را تعریف می کند.

این لوله ها با قابلیت انعطاف پذیری که دارند، تحول عظیمی در صنعت تهویه ایجاد کرده اند. با توجه به این که گستره کاربرد این لوله ها بسیار وسیع است، بسته به شرایط محل مورد استفاده از جمله فشار دمندگی یا مکندگی، دما و نوع ذراتی که از طریق این لوله ها منتقل می شوند که ممکن است خورنده یا ساینده باشند، ساختار آن متفاوت خواهد بود. لوله های انتقال هوا انعطاف پذیری بالایی دارند؛ بنابراین در مکان هایی که نمی توان از شکل های معمول چهارگوش یا دایره کانال ها استفاده کرد، لوله های خرطومی بهترین راه حل هستند.

انواع لوله انتقال هوا

لوله های هوای فلکسیبل متناسب با نیاز سیستم موردنظر، در جنس های مختلف تولید می شوند:

فویلی آلومینیومی: تشکیل شده از دو لایه فویل آلومینیوم لمینت شده و

یک لایه پلی استر که با فنر فولادی شکل گرفته است

کومبی با روکش PVC: تشکیل شده از یک لایه فویل آلومینیومی تقویت شده با

پلی استر و یک لایه PVC و یک شبکه منسجم فنری فولادی

برزنتی: تشکیل شده از الیاف پلی استر با روکش PVC و فنر فولادی با ضخامت های گوناگون

لوله با عایق الاستومریک: دارای سه بخش داخلی، میانی و بیرونی که

دو لایه بیرونی و داخلی از آلومینیوم هستند؛ اما لایه میانی به عنوان مهم ترین بخش این لوله از عایق الاستومریک تشکیل شده است

IFD با عایق پلی استر فشرده: دارای ساختار سه لایه است،

لایه درونی از جنس فویل آلومینیوم لمینت شده، لایه میانی از جنس عایق فشرده پلی استر و لایه بیرون از جنس روکش محافظ PVC به همراه یک فنر فولادی قوی است

PVC شفاف: تشکیل شده از PVC نرم تقویت شده است و به وسیله یک فنر فولادی قوی به قطر 1 تا 2 میلی متر

فنر استخوانی: این لوله حاوی یک فنر مارپیچ از جنس پی وی سی سخت و پی وی سی نرم تقویت شده در اطرافش است

PU ضد سایش: این لوله که توسط یک فنر فولادی به شکل استوانه ای در می آید از جنس پلی اورتان نرم تقویت شده است

لوله با عایق پلی استر: این لوله از سه لایه تشکیل شده است که لایه میانی عایق پلی استر است و

لایه های بیرونی و درونی از فولاد آلومینیومی لمینت شده تشکلی شده اند

لوله با عایق پلی اتیلن: لایه درونی این نوع لوله انتقال هوا فویل آلومینیوم، لایه بیرونی از جنس آلومینیوم لمینت شده و لایه میانی از فوم عایق پلی اتیلن فشرده است.

مزایای لوله انتقال هوا

مزایای تیوب تهویه هوا

استفاده از لوله انتقال هوا به عنوان یکی از بخش های مهم تهویه مطبوع و تاسیسات هر ساختمان مزیت هایی دارد که عبارت اند از:

• سبک بودن نسبت به دیگر تاسیسات انتقال هوا
• استحکام و مقاومت زیاد در برابر شکنندگی بر اثر تنش های گوناگون
• قابلیت به کار گیری در شرایط سخت با آسان ترین روش
• قابلیت تعمیر و نگهداری آسان
• جلوگیری از نشتی حتی در مسیرهای پر پیچ و خم
• قابلیت انبارش در کمترین فضای ممکن
• امکان از پیش ساخته شدن
• قابلیت استفاده و تولید در متراژها و ابعاد مختلف
• قابلیت تولید با انواع متریال مثل آلومینیوم، پلیمر، گالوانیزه و غیره
• امکان استفاده در محیط های مرطوب و خشک
• قابلیت ایجاد پوشش برای جلوگیری از خوردگی

کانال انتقال هوای خرطومی باریک

عمدتا برای عبور جریان هوا در فضاهای کوچک استفاده می‌شود.

فواید

• دارای محبوبیت بیشتر بین کانال‌های دایره‌ای و مستطیلی: اندازه کوچکتر از دایره‌ای و افت فشار کمتر از مستطیلی
• آب بندی خوب با اتصال دو سیل
• مونتاژ و نگهداری آسان

معایب

• لوله پی وی سی اغلب برای جریان‌های بزرگ در دسترس نیست
• کانال‌های خود نگهدارنده و عایق
• کاربردهای تهویه مطبوع، اغلب در قسمت‌های پایانه تاسیسات مانند واحدهای فن کویل کانالی یا ترمینال‌های تهویه مطبوع کانالی است.

کانال انتقال هوای پارچه‌ای، کانال‌های سوراخ دار

فقط به عنوان عناصر تامین کننده هوای پایانه در محیط‌هایی که باید درمان شوند، مورد استفاده قرار می‌گیرند و این نوع لوله در ابتدا برای کارهای تجاری و صنعتی استفاده می‌شد.

فواید

• پخش هوا بسیار خوب
• افزایش راحتی: همگن دما، سرعت کم هوا، کاهش آلودگی صوتی.
• افت فشار کم
• سرمایه گذاری کم و هزینه پایین مونتاژ کانال
• کانال نساجی قابل شستشو

معایب

• مجاری اکسپوز فقط برای تامین و انتشار هوا استفاده می‌شود
• سایر کانال‌های انتقال هوا

_همچنین تهویه پلنوم وجود دارد که هدف آن استخراج هوا از طریق سقف کاذب یا کف کاذب است. این تکنیک اغلب در اتاق‌های سرور استفاده شده و مزیت اطمینان از افت فشار کم را دارد؛ اما خطر رسوب نصب را افزایش می‌دهد.

_مجاری آجدار استحکام مکانیکی بیشتری دارند و دنده‌ها هیچ تاثیری بر عملکرد انرژی یا کیفیت هوا نخواهندداشت.

_همچنین یک سری لوازم جانبی وجود دارد که کانال‌های هوا را همراهی می‌کند مانند: کلکتورها، آستین‌ها، آرنج‌ها، قطعات T، کاهنده‌ها، قلاب‌ها، سیستم‌های آویز و غیره.

ساختمان‌ها باید هم تهویه مناسب داشته و هم در مصرف انرژی کارآمد باشند. همچنین باید اطمینان حاصل شود که ساختمان‌ها یک محیط کاری سالم، راحت و مولد را به شیوه‌ای کارآمد از مصرف انرژی فراهم می‌کنند و با پیروی از اطلاعات ارائه شده، اپراتورهای ساختمان، مدیران تاسیسات، طراحان و کارفرمایان می‌توانند مقررات تهویه در  محل کار (بهداشت، ایمنی و رفاه) را پیروی کنند. در مواردی که ممکن است نگرانی یا زمینه‌های پرخطر وجود داشته باشد، توصیه می‌شود از مشاوره حرفه‌ای استفاده گردد.

اصول توزیع هوا

توزیع هوا دارای اصولی می‌باشد که ازآن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:

دمای اتاق: توزیع هوا در اتاق باید به نحو متناسبی صورت گیرد تا تغییرات دما در قسمت‌های مختلف اتاق از حد مشخصی تجاوز نکند.

هوای اولیه و ثانویه: هوای اولیه عبارت است از مقدار هوایی که مستقیماٌ از دریچه زیر فن کویل وارد اتاق می‌شود و هوای ثانویه، حجمی از هوای اتاق است که توسط هوای اولیه جابجا شده، همراه آن در گردش هوا شرکت می کند.

سرعت جریان هوا در اتاق: بهترین سرعت حرکت هوا از نظر ساکنین اتاق 50 فوت بر دقیقه است، مخصوصا موقعی که نشسته باشند. برای ساختمان‌هایی ازقبیل فروشگاه‌ها و کارخانجات که در آنها افراد به آرامی در حال حرکت هستند، می‌توان این سرعت را تا 150 فوت بر دقیقه افزایش داد. سرعت‌های بیشتر از حد مجاز در موقع برخورد هوا به صورت یا بدن ساکنین ایجاد ناراحتی می‌کنند.

طول پرتاب هوا: عبارتست از فاصله افقی که جریان هوا نسبت به دریچه ورود هوا به اتاق می پیماید. این فاصله، از محل دریچه ورود هوا تا نقطه‌ای که سرعت جریان هوا به حداقل معینی می‌رسد اندازه گیری می‌شود. این سرعت حداقل 50 فوت بر دقیقه می‌باشد.

جهت جریان هوا: این مسئله نیز در ایجاد شرایط آسایش ساکنین دخالت دارد.

سرعت هوا در خروج از دریچه: این سرعت باید با توجه به حدمجاز صدا در اتاق تعیین شود. سرعت‌های پیشنهادی برای خروج هوا از دریچه در جدول زیر آمده است. لازم به توضیح است که این سرعت‌ها بر مبنای سطح مفید دریچه تعیین گردیده‌اند و سطح مفید دریچه عبارتست از حاصلضرب ابعاد دریچه منهای سطوح تیغه‌های دریچه.

اجزای اصلی سیستم توزیه هوا

از اجزای اصلی سیستم توزیع هوا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد و در صورت لزوم، این تعاریف با توجه به جهت جریان هوا در داخل کانال انتخاب می‌شود:

همسان کننده های جریان هوا:

این اجزا به منظور یکنواخت کردن سرعت در سطح مقطع عبور جریان و یا کاهش مقدارنسبی اغتشاشات جریان و یا کاهش مقدار چرخش احتمالی جریان هوا به کار می‌روند.

متعادل کننده های جریان شامل:

تیغه های جهت دهنده که در قسمت‌های خاص کانال برای کاهش اغتشاشات جریان به کار می‌روند.

اجزا مستقیم کننده به صورت چهارگوش یا لانه زنبوری که به منظور حذف چرخش احتمالی جریان هوا به کار می‌روند.

صفحات مشبک، توری ها یا اجزا نظیر که برای یکنواخت کردن توزیع سرعت با افزایش افت فشار به کار می‌روند.

دمپرها:

این وسایل می‌توانند در داخل کانال‌های هوا یا همراه با ترمینال‌های هوا استفاده شوند که در اینصورت قادرند مقاومت هوای سیستم را تصحیح نموده و در نتیجه دبی هوای عبوری را تغییر دهند یا جریان هوا را کنترل نموده و علاوه بر آن در صورت لزوم جریان هوا را قطع نمایند.