اقتصادی

سیمای اَخموی زمینِ ایران با ورشکستی آبی!

یخبندان زمین و ظاهر یخ زده آن امروز بیش از هر زمان دیگری نمایان شده است، زیرا غرق شدن زمین به کلانشهرهای اصفهان و تهران رسیده است و همه 609 دشت کشور در معرض این پدیده «زلزله خاموش» هستند. در طول 15 سال به جای مدیریت منابع آبی و فرهنگ سازی در مصرف آب، به سدسازی و خروج بی رویه آب از سفره های آب زیرزمینی پرداختیم.

به گزارش خبر فوری، این روزها با پدیده ای که کارشناسان این حوزه در سال های گذشته یعنی از سال 84 هشدارهای لازم را می دادند، کم کم داریم می میریم. کارشناسان در آن زمان خاطرنشان کردند که این غرق در دشت تهران 17 سانتی متر، در دشت ورامین 12 سانتی متر و در دشت مشهد 24 سانتی متر بوده است.

پدیده فرونشست زمین ارتباط مستقیمی با برداشت آب های زیرزمینی دارد. وقتی تعداد برداشت ها بیشتر از تعداد سفره های تغذیه شده باشد، زمین به سمت پایین حرکت می کند و در نهایت ذرات خاک فشرده می شود و پدیده فرورفتن در چنین شرایطی معنای دیگری پیدا می کند و اینکه “مرگ آبخوان ها” آره؛ زیرا ذرات موجود در سفره های زیرزمینی در نتیجه ی کف زمین منقبض و فشرده می شوند و دیگر نمی توانند به حالت اولیه خود بازگردند. به همین دلیل است که پدیده فرونشست را “ریسک برگشت ناپذیر” می نامند.

زلزله همچنین می تواند باعث تضعیف پایه ها یا ایجاد ترک در سازه ها شود، به ویژه سازه های طولی مانند جاده ها و راه آهن، خطوط انتقال برق و گاز، نفت، یا سازه هایی که باید به دقت تراز شوند، مانند پالایشگاه ها و نیروگاه ها.

محققان در این زمینه آن را “سرطان”، “خطر برگشت ناپذیر” و “مرگ زمین” می نامند.

البته، جنبه های دیگر این مشکل توسط محققان آب برجسته شده است. رئیس اداره آب زمین شناسی مواد معدنی و اکتشافات زمین شناسی معتقد است: در برخی حوضه ها طی 13 سال چهار برابر آب از مسیرهای مختلف از جمله کشاورزی وارد دشت ها شده است. بنابراین، دیدن “شکست آبی” در آسمان غیر معمول نخواهد بود.

دکتر ایمان انتظام، رئیس اداره آبهای زمین شناسی پژوهشکده زمین شناسی و اکتشافات معدنی در گفت وگو با خبر فوری. وضعیت آب‌های زیرزمینی کشور نسبتاً روشن است و از حدود سال‌های 1373 تا 1372 به دلیل تخلیه‌های ناکافی، چاه‌های غیرمجاز، تغییرات اقلیمی و مدیریت ضعیف آب شاهد کاهش ذخایر آب زیرزمینی بوده‌ایم.»

وی با بیان اینکه این امر منجر به کاهش سطح آب های زیرزمینی در سراسر کشور شده است، گفت: برای جلوگیری از این امر در درجه اول نیازمند مدیریت منسجم و صحیح آب هستیم که نیازمند اجرای راهکارهای مشخص است. از جمله، برداشت و مصرف بخش‌های مختلف کشاورزی، صنعت و نوشیدنی‌ها نیاز به مدیریت صحیح و دقیق دارد.

انتظام بیشترین برداشت از آب های زیرزمینی را مربوط به بخش کشاورزی دانست و خاطرنشان کرد: متأسفانه جمع آوری آب با کارایی آن همخوانی ندارد. درصد هدررفت آب در بخش کشاورزی بسیار زیاد است و آب استحصالی با آبی که وارد دشت می شود سازگاری ندارد.

از آن زمان رئیس اداره معادن و اکتشافات زمین شناسی آبهای زمین شناسی در برخی از دشت های استان های کشور میزان برداشت چهار برابر بیشتر از تغذیه آبخوان است.وی با ابراز ندامت و نگرانی یادآور شد: برای ایجاد تعادل در این امر، چاه های مجاز باید با قرار دادن پیشخوان نظارت دقیقی داشته باشند و چاه های غیرمجاز بسته شوند. حتی در مورد چاه‌هایی که در دشت‌های ممنوعه مجاز هستند، باید محدودیت‌های شدیدتری برای شکستن طبقات اعمال شود.

مرگ زمین؛ 15 سال است که این کشور نتوانسته منابع آبی خود را مدیریت کند

از سوی دیگر، پژوهشگران معتقدند رانش زمین پدیده ای نیست که دیروز اتفاق افتاده باشد، بلکه سال هاست در کشور رخ می دهد. از آنجایی که روند طبیعی زمین در نتیجه خروج بی رویه آب سفره از دشت ها انباشته می شود، هزاران سال است که یکپارچه شده و به سنگ تبدیل می شود.

محمدجواد بلورچی پژوهشگر حوزه آب و خاک معتقد است که این روند هزاران سال است که ادامه دارد. خرد و نابود شدند.

وی گفت: غرق شدن در دشت ها پدیده ای است که از 10 تا 15 سال قبل شروع شده و اکنون شاهد خسارات آن هستیم. “به همین دلیل است که من آن را “سرطان زمین” می نامم.

این محقق تاکید کرد: بعد از زلزله های بزرگی مانند زلزله بم می توان شهر را بازسازی کرد، اما اگر سفره آب دشت بم تخریب شود و زمین سبک شود، شهر بمی نخواهیم داشت زیرا زندگی در آن منطقه به آبخوان متصل است و سفره زیرزمینی از بین می رود. ، زندگی نابود خواهد شد.

وی با اشاره به تصور برخی مسئولان مبنی بر اینکه پدیده فرونشست لطمه جدی به مدیریت آنها وارد نمی کند، یادآور شد: تا سال 1400 این معضل چندان گسترده نبود و شاید بتوانیم جلوی آن را بگیریم.

اما سوال اینجاست که آیا مقصر اصلی برداشت بی رویه آب از سفره های زیرزمینی، کاهش تغییرات اقلیمی و نزولات جوی است یا ناتوانی ما در مدیریت منابع آبی؟

کارشناسان به این سوال پاسخ می دهند که شرایط بارندگی ایران همیشه یکسان بوده است زیرا ایران دارای آب و هوای خشک است و در چنین آب و هوایی مهندسان ایرانی قنات و سدهای زیرزمینی را طراحی کردند که یک عنصر زیست محیطی پایدار است. اگر باران می بارید، قنات ها آب کافی داشتند، حتی برای کشاورزی «بارانی»، اما اکنون طبقه همکف برای خوراک باران باقی نمانده است.

به جای اینکه مهندسی بومی کشور را زنده نگه داریم، ساخت سد را در روستا اعلام کردیم و تمام آبی را که به دشت های کشور می ریخت پشت سدها نگه داشتیم، تبخیر و نابود شد.

عزاداری اصفهان

از نظر یارانه خطرناک ترین استان کشور اصفهان است. چرا که اصفهان تنها کلانشهر کشور است که وارد شهر فرونشست زمین شده است. «کمربندی شاهین شهر»، «فرودگاه اصفهان» و «دشت مهیار» از جمله مناطق در معرض خطر رانش زمین در این استان هستند.

این غرق از 37 سال پیش در دشت مهیار آغاز شد که زیرساخت های مهمی مانند جاده تهران-اصفهان-شیراز در آن قرار دارد و چندین بار به دلیل غرق شدن ویران شده است. علاوه بر این، دکل های برق فشار قوی، راه آهن و پالایشگاه ها و خطوط انتقال گاز از این منطقه عبور می کنند.

فرونشست در تهران

پس از اصفهان، رانش زمین تهران باعث نگرانی محققان این حوزه شده است. میزان فرورفتگی دشت های تهران حدود 6 تا 7 سانتی متر است و اگر در دنیا بیش از 7 سانتی متر باشد، هشدار و خطر اعلام می شود.

فرونشست در شیراز

نرخ ساحل در استان فارس مانند سایر استان ها اما در این استان است میراث ماندگار پرسپولیس شیبی وجود دارد که تا این محوطه باستانی امتداد دارد. بررسی ها نشان می دهد شکافی به طول 300 متر و عرض یک متر و عمق 100 متر در این منطقه ایجاد شده که نشان دهنده افت 30 سانتی متری نقش رستم است و به همین دلیل وضعیت تخت جمشید نگران کننده است.

پژوهشگران تنها راه درمان این میراث فرهنگی را در مواجهه با خطرات انسانی بستن دو حلقه چاه در منطقه یک و یازده حلقه چاه در منطقه دو می‌دانند و تاکید کردند که این روند ادامه دارد. متوقف نمی شود، در محوطه این بنای باستانی سقوط می کند. و در حالی که این یک اثر ثبت شده بین المللی از پرسپولیس است و اتفاقاتی در حال رخ دادن است، اما برای اعتبار ایران بد است و باید تحلیل های زیادی انجام شود. در این منطقه

غرق شدن در کرمان

این استان علاوه بر اینکه گسل های اصلی کشور عمدتاً در استان کرمان واقع شده اند، با پدیده فرورفتگی نیز مواجه است. طبق آمار، حدود 2.4 میلیون خانه در نواحی اسکلتی غرق شده قرار دارند این استان ها در کنار استان های کرمان، اصفهان، خراسان رضوی و تهران از خطرناک ترین استان های کشور هستند.

از سوی دیگر 17 درصد باغات کشور در استان کرمان است که میزان بارندگی در آن بسیار کم و متوسط ​​است.

غرق شدن در خراسان شمالی

در خراسان شمالی که بحران های بزرگی مانند سیل و زلزله بیش از پنج ریشتر را در آرشیو بلایای طبیعی دارد، از این پس باید به ریسک بالای زمین لغزش اضافه کرد؛ در حالی که در استان های خراسان شمالی، سیل و زلزله بیش از 5 ریشتر را در اختیار دارد. پدیده سکوت و ترس که بی باک و غیرقابل کنترل است و دشت های وسیع استان را در بر می گیرد، به بحرانی جبران ناپذیر تبدیل می شود.

در حال حاضر 11 دشت استان در اثر خشکسالی و تغییرات اقلیمی درگیر خشکسالی هستند و آب سفره های زیرزمینی و سفره های آب زیرزمینی در چهار دشت شامل دشت شیروان – فاروج، دشت اسفرای، دشت جاجرم و صافی در وضعیت ممنوعه بحرانی قرار گرفته است. جلگه. سرزنده است و چهار دشت در استان ممنوع است از جمله دشت های بجنورد، سملقان، شوقان و رباط که زمین را برای غرق شدن در این دشت ها نیز فراهم می کند.

یارانه یزدن

دشت های «یزد-اردکان» و «ابرکوه» که از دشت های ممنوعه استان یزد هستند، بیشترین تأثیر را از محل غرق شدن خود دارند و در برخی نقاط تحت تأثیر این پدیده ها بر اثر شور شدن آب قرار نمی گیرند. در میان منابع زیرزمینی

فرونشست زمین در استان مرکزی

شهرستان زرندیه با 70 هزار نفر جمعیت در مرز استان های مرکزی و تهران قرار دارد که یکی از مناطق اصلی تولید پسته و کشت گلخانه ای است، اما در این شهرستان کمبود منابع آب زیرزمینی از یک سو، و کمبود آن تصرف و وابستگی منابع درون شهری در سال های گذشته با پدیده فرونشست در این منطقه مقابله کرده است.

هر ساله سطح آب در این منطقه حدود 90 سانتی متر کاهش می یابد و در بالادست هیچ گونه صید وجود ندارد. بنابراین وقوع غرق شدن، خشکسالی در باغات و مزارع و بروز کمبود آب شرب در سال های آینده در این منطقه بحرانی خواهد بود.

غرق شدن در 609 دشت کشور

بر اساس آمارها، ایران چهارمین کشور کم جمعیت جهان پس از کم جمعیت ترین رژیم های قطر، بیت المقدس و لبنان است که تنها 3 درصد از ایران با کمبود آب معمولی و بقیه از خشکسالی رنج می برند. آب، فشار بر سفره‌های زیرزمینی افزایش می‌یابد و در نتیجه سفره‌ها دچار کمبود آب می‌شوند.

کاهش مخازن آب در کشور چالش دیگر کشور این است که از 609 دشت، 297 دشت ممنوعه و 499 دشت کشور با افت شدید سطح آب مواجه است و از 20 دشت، 609 دشت با وضعیت کم آبی عادی مواجه هستند.

همه محققان کشور معتقدند اگر نخواهیم به سمت مهندسی آب و مدیریت منابع آب برویم، روند غرق شدن در سال های آینده ادامه خواهد داشت.

انتهای پیام/