اخبار فرهنگی

کارخانه ریسباف، موزه داینامیک صنایع‌دستی می‌شود

خبر فوری/اصفهان حال بازار صنایع دستی در اصفهان خوب نیست، صادرات به صفر نزدیک شده، اصفهان‌ستیزی افزایش یافته، توریست‌های چینی و روسی صنایع دستی خریداری نمی‌کنند و بسیاری از هنرمندان به مشاغل دیگری روی آورده‌اند؛ این جمله‌ها برخی از مشکلاتی بود که معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی کشور با حضور در اصفهان به آن‌ها پاسخ داد.

جلسه هم‌اندیشی فعالان و پیشکسوتان صنایع دستی و هنرهای سنتی اصفهان روز گذشته پنجشنبه (۱۸ خردادماه) با حضور مریم جلالی، معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی کشور، در خانه تاریخی دهدشتی اصفهان برگزار شد.

کارخانه ریسباف، موزه داینامیک صنایع‌دستی می‌شود

در این نشست، اسدالله شاه‌میوه، هنرمند پیشکسوت خاتم‌کاری با اشاره به اینکه هنرمند در خانه خود هم غریب است، اظهار کرد: اگر با صدا و سیما برای اختصاص ساعات و برنامه‌هایی برای حضور هنرمندان رایزنی شود تا آنها هنر، کار، مزایا و چالش‌های خود را بیان کنند کمک بزرگی به این قشری خواهد بود که کسی از آنها شناخت ندارد.

مریم جلالی، معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی کشور در این رابطه از تشکیل تلویزیون اینترنتی میراث و رونمایی از آن در آینده نزدیک خبرداد و گفت: در این تلویزیون اینترنتی تمام رشته‌های هنری و برنامه‌های رسانه‌ای، لازم دیده و سهم‌بندی شده است. اگرچه صدا و سیما هم طبق مصوبه قانون حمایت، مکلف به حمایت از هنرمندان صنایع دستی است و ما آن را مطالبه کرده‌ایم که نیاز به پیگیری دارد.

مجید عزیزاللهی، هنرمند رشته گره چینی نیز با اشاره به اینکه معضل بیمه هنرمندان همواره جزء مشکلات هنرمندان صنایع دستی بوده است، گفت: در حال حاضر در رشته گره‌چینی ۱۰ یا ۱۲ نفر هنرمند شاخص داریم که بیمه تعدادی از آنها قطع شده و رویه ادامه دارد. طبق روند فعلی ۶ رشته هنری در لیست بیمه قرار دارند و بقیه رشته‌ها باید به مرور حذف شوند.

او ادامه داد:  قرار است معافیت  مالیاتی هنرمندان لغو شود، در حالی‌که سال گذشته قیمت شیشه ۴۰۰ هزار بود و امسال ۲۰ تا ۲۵ میلیون است و با این هزینه‌ها و اینکه هنرمند برای کار باید از جیب بگذارد، پرداخت مالیات و حذف معافیت معنایی ندارد؛ چرا که در حال حاضر صادرات صنایع دستی ما نزدیک صفر است، توریست‌ها خرید نمی‌کنند و بسیاری از هنرمندان به مشاغلی مثل راننده اسنپ رو آورده‌اند، در حالی‌که باید هنرهایی که تعداد انگشت‌شمار عضو دارند، به‌طور ویژه دیده شوند، چراکه اگر به آنها توجه نشود به زودی به تاریخ می‌پیوندند و باید در موزه‌ها آنها را دید.

جلالی در این خصوص اظهار کرد: مسئله مالیات پیشنهاد سازمان مالیاتی به وزیر اقتصاد بود که بر اساس قانون وسع، افرادی که از ملاک‌هایی مثل سفرهای خارجی، مبالغ درآمدی و غیره برخوردار هستند مشمول مالیات بشوند، البته ما اعتراض کردیم و معتقد هستیم که طبق قانون مقام تشخیص وسع هنرمندان، میراث است، لذا در حال پیگیری این موضوع هستیم و قرار است معافیت از مالیات هنرمندان برداشته شود. در خصوص بیمه هم در حال رایزنی هستیم، کسی اضافه نشده، اما بیمه شدگان قبل هم قطع نشده و در غیر این صورت پیگیری خواهیم کرد.

کارخانه ریسباف، موزه داینامیک صنایع‌دستی می‌شود

در ادامه این نشست مجدالدین تاج، رئیس اتحادیه صنایع دستی استان اصفهان نیز با بیان اینکه ۷۰ کمیسیون تخصصی و ۳۵۰ هنرمند در این اتحادیه فعال هستند،‌ گفت: حال صنایع دستی ما خوب نیست، هنرمندان از شعارها و حل نشدن مشکلات قدیمی خسته شده‌اند، صندوق اعتباری هنر در وزارت ارشاد تشکیل شده و از بازیگران و هنرمندان حمایت می‌کند، اما چنین حمایتی برای هنرمندان صنایع دستی که سرمایه‌های کشور هستند فراهم نیست.

او ادامه داد: دومین دغدغه اهالی صنایع دستی درجه هنری است که هنوز ساماندهی نشده و اگر بتوان معادل درجه‌های هنری به هنرمندان امتیازاتی داد کمک شاخصی به آنها خواهد شد. امروز  فردی مثل استاد رضا بدرالسماء و بسیاری از اساتید بزرگ ما  بیمه نیستند، مگر چند نفر مثل این اساتید داریم؟‌ دنیا در حال سرمایه‌گذاری از بزرگان و مفاخر هنری است و ما هنوز در مسائل ابتدایی مانده‌ایم.

تاج با بیان اینکه به نظر می‌رسد اصفهان ستیزی زیادی در سطح کشور وجود دارد،‌ ادامه داد:  در خصوص مواد اولیه، تحریمی که در خود کشور نسبت به هنرمندان انجام می‌شود توسط کشورهای خارجی انجام نمی‌شود. بسیاری از مواد اولیه صنایع دستی در داخل است ولی در اختیار شرکت‌های تعاونی قرار نمی‌گیرد، یا چرا نمی شود بخشی از آن که وارداتی است را با ارز ترجیحی دریافت کرد؟‌ در حال حاضر نفت و گاز به هنرمند قلم زن و خمکار داده نمی‌شود در حالی‌که نیاز ضروری کار آنها است.

رئیس اتحادیه صنایع دستی استان اصفهان اضافه کرد: یکی دیگر از مشکلات ما موضوع نقره است که یک‌بار برای همیشه بحث نقره باید حل شود. گفته می‌شود که نقره پشتوانه بانک مرکزی است و به همین دلیل مجوز صادرات و فروش آن بدون محدودیت صادر نمی‌شود، در حالی‌که نقره با قیمت فعلی نمی‌تواند پشتوانه بانک مرکزی باشد. ما درخواست خرید از سوی توریست‌ها داریم اما به علت این مشکلات، خریدار به کشورهای دیگر مراجعه می‌کند. دغدغه‌ دیگر هنرمندان عدم وجود سیاست‌های تشویقی برای صادرات و قوانین گمرکی دست و پاگیر است، همچنین عدم همکاری اداره پست در ارسال آثار از مشکلات دیگر این حوزه است که نیاز به پیگیری و رایزنی دارد.

او تصریح کرد: سرقت رشته‌های هنری و مهاجرت هنرمندان از مشکلات دیگر حوزه صنایع دستی است. ما ۷رشته ثبت شده و ۵۰ رشته آماده ثبت داریم اما گفته می‌شود هرماه بیشتر از ۲ رشته را برای نشان جغرافیا نمی‌توان ثبت کرد. حاکمیت ما برای حل این معضلات باید بپذیرد که صنایع دستی ارزش آفرین است و بخش خصوصی نه روبروی او، بلکه در کنار و بازوی او در این حوزه است.

معاون هنرهای سنتی و صنایع دستی کشور نیز در پاسخ و با بیان اینکه باید از مرحله توصیف عبور کنیم، گفت: ما در حال حاضر نیاز داریم که مشکلات و راه حل را واضح و روشن بیان کنیم. حضور آقای ضرغامی در وزارت میراث فرهنگی به‌علت نوع پیگیری و مطالبه‌گری ایشان در هیئت دولت به خودی خود فرصت است. مشکل ما نبود نظام صنفی فعال در حوزه صنایع دستی است.

جلالی ادامه داد: موضوع مواد اولیه در حال پیگیری است و به زودی حل می‌شود. در حوزه بیمه اعوجاجی وجود دارد که باید حل و فصل شود و برای حل شدن نیاز به بودجه، همکاری و پیگیری زیادی دارد که در حال انجام است. مسئله درجه هنری مربوط به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود، ولی بودجه ما به ازای این درجه هنری داده نمی‌شد که با اعتراض ما موضوع درجه هنری به وزارت میراث منتقل شد و مقدمات حل مشکلات قبلی فراهم شده است‌. صدای ما در حوزه صنایع دستی باید بلند باشد؛ تا امروز صنایع دستی صدای بلند نداشته و به همین دلیل در برنامه پنجم و ششم توسعه دیده نشده است، لذا باید در حوزه مشکلات این حوزه و راه‌حل‌های آن تولید محتوا کنید و صدای خود را به دیگران برسانید.

کارخانه ریسباف، موزه داینامیک صنایع‌دستی می‌شود

در ادامه نیز سید مصطفی شیرانی، رئیس شرکت تعاونی قلمزنان و سازندگان فلز اصفهان نیز با بیان اینکه تأسیس این شرکت مربوط به سال ۴۷ است، گفت: ۳ سال پیش به شرکت مس باهنر درخواست فروش مس به این شرکت را مطرح کردیم. مدارکی درخواست کردند و تا مراحلی پیش رفتیم، اما در نهایت انجام نشد نفت، گاز و مس نیاز ضروری هنرمند است اما در اختیار او نیست. هنرمندی که در آستانه ۵۰ سالگی جمعی از بیماری‌های مختلف را دارد و عمر خود را صرف هنر کشور کرده باید با این دغدغه‌های اولیه دست و پنجه نرم کند. مس خوزستان و باهنر کرمان به ورزش و فوتبال کمک سنگین می‌کنند، اما در حوزه صنایع دستی مطالبه اولیه بر زمین می‌ماند.

جلالی در پاسخ به این هنرمند گفت: این موضوع نیاز به نامه‌نگاری‌، درخواست و بلند کردن صدا دارد. باید صدای صنایع دستی را بلند و با معادلات دنیای کسب و کار در آن حرکت کنیم. در حال حاضر شرکت‌ها و صنایع بزرگ وظیفه دارند در حوزه مسئولیت اجتماعی کار کنند، ما با گل گهر سیرجان رایزنی کردیم و موظف شد پته کرمان را حمایت کرد، به همین صورت صنایع دیگر از جمله فولاد، انرژی هسته‌ای و حتی اسنوا باید در حوزه صنایع دستی فعالیت کنند که در حال پیگیری هستیم، اما اتحادیه‌ها و نظام صنفی نیز باید پیگیر باشند. ما معتقد هستیم که  شرکت‌های تعاونی، کنسرسیوم ها و هلدینگ ها تنها راه برون رفت از مشکلات صنایع دستی است، لذا در راستای ایجاد کنسرسیوم صادرات فعالیت می‌کنیم.

همچنین نسرین کاردانی، هنرمند رودوزی‌های سنتی نیز با بیان اینکه هدایا و جوایز ارگان‌ها در حال حاضر از یک نوع کالای صنایع دستی تهیه می‌شوند، گفت: این باعث شده که با در دسترس قرارگرفتن یک نوع هنر، هم جایگاه آن به عنوان یک محصول فراوان و دم‌دستی پایین بیاید و هم سایر محصولات کمتر دیده شوند: در حالی‌که شاید کسی دوست داشته باشد پته چهارمحال خریداری کند، لذا پیشنهاد می‌شود کارت هدیه‌ای با همکاری میراث برای خرید صنایع دستی تهیه شده و به‌عنوان هدیه ارگان‌ها اعطا شود. همچنین برگزاری میزهای تخصصی هنرهای مختلف ادامه پیدا کند که پیش از این در تهران برگزار می‌شد و اتفاق مبارکی بود، ضمن اینکه باید انجمن صنایع دستی در اصفهان نیز مانند سایر شهرهای کشور تشکیل شود، در حالی‌که به علت وجود اتحادیه، ممانعت‌هایی به وجود آمده است.

معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی کشور در پاسخ و با اشاره به اینکه کاتالوگی از هدایا و صنایع دستی برای هدیه و جوایز در سطوح مختلف توسط این معاونت تهیه و پیشنهاد شده است، گفت: ما از هنرمندان درخواست می‌کنیم که پیشنهادهلی خود را در این زمینه مطرح کنند، ضمن اینکه طبق همکاری تازه ما هدیه‌های خریداری شده سازمانی در دستگاه‌های مختلف باید کاربردی و کار دست خانم‌ها باشد.

محمد عطریان، تولیدکننده پارچه قلمکار نیز در این نشست با اشاره به مسئله کارت بازرگانی هنرمندان صنایع دستی، بیان کرد: در حال حاضر به مجرد فعالیت تجاری هنرمندان، بیمه آنها قطع، از گروه ج به گروه الف مالیاتی منتقل  و مشمول ارزش افزوده می‌شوند، به خاطر همین هیچ کس مایل به دریافت کارت بازرگانی و انجام تجارت نیست و این کار را به شرکت‌های واسط می‌سپارد که این باعث دقیق نبودن آمار موجود در این حوزه خواهد شد.

او ادامه داد: بعد از کرونا اگر ارگان‌های دولتی صنایع دستی نمی خریدند، این حوزه نابود شده بود؛ لذا لازم است کلیدواژه خرید سازمانی فعال‌تر شده و برای آن برنامه‌ریزی شود و مشوق‌هایی در نظر گرفته شود تا از این برهه سخت گذر کنیم. همچنین نیاز است صنایع دستی در شورای اداری استان صدا و نماینده‌ای داشته باشد و نیازمندی‌ها را پیگیری کند.

عطریان افزود: در حال حاضر فروش دیجیتال در خصوص صنایع دستی بدون نظارت انجام می‌شود و باعث افزایش کالاهای بی‌هویت و بی کیفیت شده است و چاپ دیجیتال به جای پارچه قلمکار به فروش می‌رسد؛ لذا نیاز است که نظارت بیشتری بر درگاه‌های فروش دیجیتال اعمال شود، ضمن اینکه موضوع وام‌های هنرمندان و به ویژه تولیدکنندگان مورد توجه و حمایت قرارگیرد.

جلالی در این زمینه پاسخ داد: ما در شورای اداری جایگاه داریم، اما فعال نبوده در حال حاضر رئیس اداره میراث فرهنگی استان در شورای اداری حضور دارند، همچنین تکالیفی برای شهرداران و استانداران مشخص شده که این جایگاه را فعال می‌کند که از جمله تکلیف شده که  بازارهای صنایع دستی در مبادی وروردی و خروجی شهرهای بزرگ ایجاد شود. در خصوص نظارت بر فروش دیجیتال، پلتفرمی در حال طراحی است که بتواند این محصولات را با کدگذاری و نظارت صحیح ارائه کند. همچنین ما با مرکز ملی کدگذاری کالا برای ایجاد کد با هدف برای ردیابی مسیر کالا و نظارت بر تولید آن رایزنی داشته‌ایم و این موضوع مهم را پیگیری خواهیم کرد.

معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی کشور با اشاره به اینکه در حال تلاش برای تبدیل کارخانه ریسباف به ناحیه صنایع دستی و منطقه گردشگری هستیم، گفت: با تحقق این اتفاق، اصفهان به‌عنوان شهر جهانی صنایع دستی یک موزه داینامیک صنایع دستی خواهد داشت که آموزشگاه، نمایشگاه،  فروشگاه و در واقع دهکده هنر(آرت ویلیج) صنایع دستی خواهد بود.‌ این مکان به میراث فرهنگی واگذار شده، اما بانک ملی درخواست هزینه داشته که در حال رایزنی هستیم و به زودی تکلیف آن مشخص خواهد شد.

انتهای پیام

بخش فرهنگ و هنر

با کلماتم، ابتکار هنری را به وجود می‌آورم و جذابیت زندگی را در آن تقدیم می‌کنم.